เมียแทนหนี้

บทที่1.สาวน้อยสุดอาภัพ กระท่อมหลังน้อยปลูกสร้างอยู่ใกล้ๆ วัดแห่งหนึ่ง มีสองชีวิตอาศัยอยู่ใต้หลังคาสังกะสีเก่าๆ ที่ผุพังใกล้ถึงเวลาปลดละวางเต็มทน ความจนทำให้ยายสร้อยกัดฟันทน นางทำงานรับจ้างทั่วไป หาเลี้ยงหลานกำพร้าคนเดียวที่สิ้นทั้งบิดา มารดาตั้งแต่อายุไม่ถึงเก้าปีดี นิรดาซึ่งเติบโตมาอย่างเข้มแข็ง วันนี้ในวัยสิบแปดปี สาวน้อยวัยรุ่นไม่เคยน้อยใจกับวาสนาอันต่ำต้อยของตนเอง สิ่งที่นิรดาทำคือการช่วยงานทุกอย่างที่ตนเองทำได้ เพราะอยากแบ่งเบาภาระให้กับยายซึ่งแก่ตัวลงทุกวันให้ยายสร้อยมีเวลาพักเหมือนกับคนสูงอายุคนอื่น   แดดยามเช้าปลายฤดูหนาว อีกสองเดือนนิรดาก็กำลังจะเรียนจบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ความหวังของเธอคือการเรียนให้สูงขึ้น เพื่อวันหน้าจะได้มีงานมั่นคงทำ และใช้วิชาที่ร่ำเรียนมาเลี้ยงดูยายสร้อยที่แก่เฒ่าลงไปทุกวันอย่างดี ความหวังนั้นริบหรี่และจวนจะดับมอด เพราะแค่เลี้ยงปากท้องสองยาย หลานก็ยังต้องกระเบียดกระเสียรกันเต็มที่ อะไรที่เคยอยากได้ ไม่เคยได้อย่างใจหวัง... ค่ายาอันน้อยนิดของยายสร้อยบางครั้งยังไม่มีเงินจ่าย นิรดาพยายามใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ พื้นดินในเขตรั้วบ้านมีน้อยนิดก็จริง แต่เธอใช้สอยเต็มที่ ผักหลายอย่างเธอปลูกไว้ตามพื้นที่ว่างๆ ผลของความขยัน เธอกับยายมีผักกินทั้งปี โดยไม่ต้องซื้อ มะเขือเทศต้นเล็กๆ แต่ลูกดกเต็มต้น คะน้าต้นใหญ่อวบชูใบสลอน ผักกาดที่กำลังเขียวสะพรั่งยืนต้นแข่งกับแปลงต้นหอม แม้กระทั่งต้นแคต้นเตี้ยๆ ยังออกดอกดกจนหล่นเกลื่อนพื้น หญิงสาวในชุดวอร์มเก่าๆ ที่ใช้มาหลายปีจนสีเดิมซีดลง นิรดาเอี้ยวตัวยกแขนไขว่กัน เพื่อคลายความเมื่อยล้า หลังจากนอนขดมาทั้งคืน เธอสละผ้าห่มผืนบางๆ ผืนเดียวห่มให้ยายสร้อย เมื่อคนแก่ๆ ตอนที่มีอากาศเย็น คนแก่ที่หัวเข่าไม่ดีมักจะมีอาการปวดตามข้อตอนดึกๆ นิรดาฉวยถังน้ำพลาสติก เดินไปตักน้ำจากลำธารที่ไหลผ่านหน้าบ้าน มารดน้ำให้กับพืชผักที่เธอปลูกไว้ แล้วจึงรีบเข้าไปหุงหาอาหารเช้าเตรียมไว้ให้ยาย เธอกระโจมอก ออกมาอาบน้ำที่ท่าไม้หน้าบ้าน รีบแต่งตัวไปโรงเรียนที่อยู่ไกลออกไปไม่เท่าไหร่แต่เช้าตรู่ ดังนั้นเมื่อยายสร้อยตื่นนอน นางจึงไม่ได้พบหลานสาวแล้ว หญิงสูงวัยมองสำรับกับข้าวที่นิรดาเตรียมไว้ให้ ด้วยดวงตาเออน้ำใสใส ยายสร้อยอยากจะกลับมาแข็งแรงมีกำลังเหมือนเก่า เมื่อนางอยากส่งเสียให้หลานสาวได้เรียนสูงๆ อย่างที่เจ้าตัวหวัง แต่วัยที่เกินเลข6มาหลายปีไม่อำนวยให้ตัวเองทำเช่นนั้นได้ นางเหนื่อยง่ายขึ้น เรี่ยวแรงที่เคยมีก็เริ่มลดน้อยถอยลง นิรดาเดินเอื่อยๆ ไม่ได้เร่งร้อน เธอออกมาแต่เช้าเพราะไม่อยากใช้สตางค์ที่มีน้อยนิดไปกับค่าโดยสารรถประจำทาง หญิงสาวใช้กำลังเดินด้วยสองขา ประหยัดอดออมเพียงน้อยนิด เพื่อไม่ต้องให้ยายทำงานมากขึ้น “นิดาๆ” เสียงตะโกนเรียกดังๆ มาจากรถปิคอัฟใหม่เอี่ยม มีเด็กสาวรุ่นเดียวกันกับเธอโผล่หน้าออกมาทางช่องหน้าต่าง พร้อมกับตะโกนเรียก “ดีจ้าเพชร” หญิงสาวโบกมือตอบกลับยิ้มตอบไปในทันใด เพชรชมพูเป็นเพื่อนเรียนชั้นเดียวกันกับเธอ เพื่อนสนิทคนเดียวที่ไม่เคยรังเกียจว่าเธอจน “ไปพร้อมเราเถอะนิดา วันนี้พ่อไปส่ง” ธรรมดาแล้วเพชรชมพูจะขับรถมอเตอร์ไซน์ไปโรงเรียน วันนี้นิรดาจึงแปลกใจเมื่อเห็นเพื่อนโดยสารรถยนต์คันโก้มา “คือ...” หญิงสาวตัดสินใจไม่ถูก ผู้ใหญ่เที่ยงเลยช่วยเรียกอีกคน ลุงผู้ใหญ่เป็นบิดาของเพชรชมพูนั่นเอง เพื่อนของเธอมีครอบครัวอบอุ่น มีพี่ชายที่กำลังศึกษาอยู่ในรั้วโรงเรียนตำรวจที่จังหวัดนครนายก เขาเป็นความภาคภูมิใจของทุกคนในครอบครัวนั้นเลย “สวัสดีค่ะลุงผู้ใหญ่” หญิงสาวยกมือทำความเคารพบิดาของเพื่อน ก่อนจะมุดขึ้นไปนั่งเบาะด้านหลังเพชรชมพู “สวัสดีหนูนิดา ยายสร้อยยังแข็งแรงดีไหมล่ะ” คนโตกว่าทักตอบ ก่อนจะขับเคลื่อนรถยนต์ตรงไปข้างหน้า “ไม่เลยค่ะ ยายสุขภาพค่อยไม่ดีเท่าไหร่ แต่ไม่ยอมบอกนิดา” หญิงสาวอดไม่ได้ที่จะบ่น เมื่อตนเองมีญาติผู้ใหญ่เพียงคนเดียว หากยายเป็นอะไรไป เธอจะอยู่ยังไง “โรคคนแก่ล่ะซิ...” “พ่ออย่าชวนนิดาคุยนอกเรื่องสิคะ ไหนบอกว่ามีข่าวดีมาบอกนิดาไง!!” บุตรสาวคนเล็กของผู้ใหญ่เที่ยงท้วงเสียงใส นิรดาเหลียวมามองเพื่อน พร้อมกับเลิกหัวคิ้วขึ้นสูงเป็นเชิงถาม “เรื่องนั้นแหละ...หากนิดากลับมา เราจะได้ไปเรียนด้วยกัน” เพชรชมพูยิ้มแป้น หากนิรดาผ่านสัมภาษณ์ ได้ไปทำงานที่บิดาเธอแนะนำ เรื่องการเรียนต่อของนิรดาก็ไม่น่ามีปัญหา หญิงสาวมีโอกาสจะได้เป็นนักเรียนโคต้า ผลการเรียนของเธอดีและอยู่ในเกณฑ์คนจนขาดทุนทรัพย์ มีทุนสนับสนุนให้นิรดาเลือก แต่เพราะเธอขัดสนเรื่องค่าใช้จ่ายเลยยังแบ่งรับแบ่งสู้อยู่ หากจะไปเรียนต่อ ก็สงสารยายสร้อย ยายจะอยู่อย่างไรคนเดียว หมู่นี้ยิ่งไม่ค่อยแข็งแรง...และหากเธอเลือกที่จะเรียน ยายคงทำงานหนักเพิ่มขึ้นอีก เพื่อให้เธอมีเวลาเรียน ไม่ต้องห่วงเรื่องค่าใช้จ่าย “ใช่เลยหนูนิดา ทางอำเภอเขามีงานน่าสนใจ รายละเอียดลุงจะอธิบายให้ฟังอีกที” ผู้ใหญ่เที่ยงเอ่ยเสียงทุ้ม เวทนาเด็กสาวตรงหน้า เมื่อบุตรสาวร้องขอให้หาทางช่วย ผู้ใหญ่เที่ยงเลยหาทางให้ และน่าจะดีกับนิรดาด้วย โครงการของกระทรวงแรงงาน หาคนงานไปทำงานที่เบลเยียม เป็นคนงานเก็บผลไม้ รายได้ต่อเดือน70,000-80,000 บาท ช่วงปิดเทอมของนิรดาก่อนเริ่มต้นใหม่ในฐานะนักศึกษา นิรดามีเวลามากกว่าสี่เดือน เงินเก็บสักสองแสน คงพอดีสำหรับคนอดออมอย่างเพื่อนของเธอ เพชรชมพูเลยรีบนำมาเสนอให้เพื่อนรับรู้ สาวอาภัพห่อปากทำตาโต หลังได้ยินรายละเอียดทั้งหมด หัวใจเธอเต้นตึกตัก ความหวังเรืองรองขึ้นมาทันที “เราไม่มีสตางค์ค่าเดินทางหรอกนะเพชร” หญิงสาวกล่าวเสียงอ่อย เมื่อคิดถึงค่าใช้จ่าย “นิดา...ถ้าไม่มีทางทำได้ เราไม่มาบอกเธอหรอกนะ...ไปกับกระทรวงแรงงาน เราจะให้พ่อเซ็นรับประกันให้นิดาเอง พอทำงานได้ค่อยหักจากค่าแรงที่ได้รับ...เธอไปสัก4เดือน ก็มีเงินเก็บสำหรับเรียนต่อได้แล้วล่ะ” เพชรชมพูรีบชี้แจงรายละเอียด ปัญหาหมดไปหนึ่งเปลาะ แต่นิรดาก็ยังกังวลอยู่ดี “เราเป็นห่วงยายอะเพชร!!” หญิงสาวหน้าม่อยลง เมื่อคิดถึงยายสร้อยที่พักนี้จะเจ็บป่วยบ่อยขึ้น “เราอยู่ทั้งคนนะนิดา...เราจะช่วยดูแลยายแทนเธอเอง” เพราะรักและหวังดีกับเพื่อน เพชรชมพูจึงรีบเสนอตัว “เราเกรงใจเธอหน่ะ” นิรดากล่าวเสียงอ่อย “ไม่ต้องเกรงใจ เราจะเก็บค่าจ้างจากเธอ เธอจะได้ใช้เราเต็มที่ไง” สาวรุ่นหาทางออกให้กับเพื่อนได้ตลอด “เราคงต้องไปถามยายก่อนนะเพชร” เมื่อปัญหาหลายทางถูกขจัดออกไป นิรดาเริ่มมีความหวังอีกครั้ง “อืม...มันไม่ได้ไปกันง่ายๆ หรอกนิดา แต่เราคิดว่าเธอมีสิทธิ์ เพราะว่าเธอหน่ะ พูดภาษาฝรั่งเศสได้” ข้อได้เปรียบสำหรับนิรดาคือเธอมีพื้นฐานเรื่องภาษาอยู่แล้ว หญิงสาวเป็นตัวเต็งของห้อง เมื่อนิรดาเชี่ยวชาญภาษาฝรั่งเศสเป็นพิเศษ มันเป็นความสามารถพิเศษของเธอ หญิงสาวเรียนรู้ด้วยตัวเอง และหลงรักภาษาต่างชาติ จนทำให้เธอพยายามขวนขวาย วันนี้เองที่ความพยายามนั้น ทำให้โอกาสดีๆ เปิดทางให้สำหรับเธอ ในขณะที่คนอื่นๆ จะต้องเรียนภาษาก่อนเดินทางไป นิรดาจะมีโอกาสได้เดินทางก่อน เมื่อเธอสามารถตัดขั้นตอนนั้นออกไปได้ หญิงสาวจะมีเวลาทำงานนานกว่าทุกคน จนกว่าจะหมดฤดูเก็บผลไม้...สำหรับนิรดาแล้ว สี่เดือนก็เหลือเฟือสำหรับเธอ เงินก้อนนั้น เธอสามารถเปลี่ยนหลังคาใหม่ พายายไปหาหมอเช็คสุขภาพ และเก็บไว้สำหรับตัวเองใช้เรียนต่อจนจบ... หลังเลิกเรียน เพชรชมพูบังคับให้นิรดากลับพร้อมกัน เพื่อไปฟังรายละเอียดที่ผู้ใหญ่เที่ยงอุตส่าห์ไปขอที่อำเภอมาอีกครั้ง และหากไม่ติดว่ารับปากนิรดาไว้ว่าจะคอยดูแลยายสร้อย เพชรชมพูเองก็อยากจะไปหาประสบการณ์พร้อมกับเพื่อนด้วย ได้เรียนรู้การสื่อสารกับเจ้าของภาษาโดยตรง และเป็นประสบการณ์ไปต่างแดนของตนเองครั้งแรก “แหม...เสียดายจัง เพชรอยากไปด้วยจังเลย”