สกุลหลี่
แม่เฒ่าหลี่ตื่นขึ้นมาไม่เห็นอาหารวางตรงหน้าก็ด่ากราด
"สายป่านนี้ยังไม่ตื่นมาทำอาหารอีก นางหวง นางหวังพวกเจ้าไปตายที่ไหนกันหมด
เสียงแม่เฒ่าหลี่นั้นเทียบกับเสียงนาฬิกาปลุกประจำหมู่บ้านได้ดีที่เดียว ใคนอยากนอนต่อก็คงนอนไม่ได้
"เฮ้อ นี่ตาเฒ่าพี่สะใภ้รองไม่อยู่หมู่บ้านเราสงบเงียบ พอนางกลับมาวุ่นวายไม่รู้จบเสียจริง
"ช่างนางเถอะ เถียงนางไปก็เสียเปรียบนางเปล่าๆ"
"ข้าจะบ้าตาย เมื่อคืนนางก็ร้องไห้คร่ำครวญข้ายังนึกว่าเจ้าสี่บ้านนางตายแล้วเสียอีก"
ปู่ห้าไม่อยากให้คนในบ้านยุ่งเกี่ยวกับนาง การกระทำของหลี่ต้าเหวินเป็นสิ่งที่ผู้อาวุโสล้วนรับไม่ได้ แม่เฒ่าหลี่โหวกเหวกอยู่นาน ในที่สุดหวงซื่อก็ลุกขึ้นมา หลี่ถิงถิงจับมือนางแล้วส่ายหน้า
"ท่านแม่ ท่านนอนต่ออีกหน่อยเถอะ ไม่มีผู้ใดทำเดี๋ยวนางก็ทำเองนั่นแหละเจ้าค่ะ"หลี่ถิงถิงเชื่อฟังพี่สี่ อย่าปล่อยให้ท่านแม่ทำงานหนักเกินไป
"แต่ว่าย่าเจ้า..."หวงซื่อกังวล
"แม่ของลูก เข้านอนต่อสักนิดเถอะ พวกเราขุดมันเทศกันมาเหนื่อยแทบขาดใจ เดี๋ยวสักพักค่อยลุกก็ได้ ทางด้านท่านแม่เดี๋ยวข้าจะไปพูดกับนางเอง"หลี่ต้าจูบอกแก่ภรรยา ขณะที่แม่เฒ่าหลี่เดินมากระชากประตูด่าทอ
"เจ้ารอง เมียเจ้าแค่ตั้งครรภ์นางไม่ได้พิการสักหน่อย แค่ทำอาหารนางจะตายเชียวหรือ เช่นนั้นก็ไม่ต้องกินข้าวบ้านนี้ไปหากินที่อื่น"
"ท่านแม่ ตอนที่ท่านกลับบ้านเดิมไม่ทิ้งข้าวสารสักเม็ด ตอนนี้มีเพียงมันเทศที่ช่วยกันขุดมา ท่านแม่ให้เงินข้าสักหน่อยได้หรือไม่ข้าจะไปซื้อข้าวสารมาต้มใส่มันเทศ จะได้พออิ่ม"
"ถุ้ย ไปหาขอยืมข้าวสารบ้านลุงใหญ่ก่อนเจ้าติดเงินเขาไว้ก่อน เดี๋ยวท่านพ่อเจ้าส่งเงินมาค่อยไปคืน"
หลี่ต้าโจวที่ได้ยินจึงเดินออกมาจากห้องพร้อมกล่าวว่า
"ท่านแม่ ท่านพ่อเพิ่งจะส่งเงินมาเมื่อไม่กี่วัน เหตุใดเงินจึงไปไหนหมดถึงต้องหน้าด้านไปติดหนี้ผู้อื่นจนท่วมตัว ท่านกลับบ้านเดิมคราใด ไม่มีสิ่งใดติดไม้ติดมือกลับมา มีแต่หมดเงินทอง เช่นนั้นต่อไปนี้ก็อย่ากลับอีกเลย"
"อกตัญญูนี่มันอกตัญญูแล้วจริงๆ เจ้าข้าเอ๊ยทำไมยายแก่อย่าวข้าถึงอาภัพเช่นนี้ นั่นเป็นบ้านท่านยายเจ้านะ"
"ท่านยายข้าตายนานแล้ว ท่านน้าก็อยู่หยางโจวไม่กลับมาสิบกว่าปี ไม่ทราบว่าทางนั้นยังเหลือผู้ใดอีกหรือ?"
แม่เฒ่าหลี่ตีอกชกหัวลงไปนอนชักดิ้นชักงอ ตบต้นขาตนเองไปมา หลี่ต้าจูคิดจะเข้าไปประคอง ก็ถูกบุตรสาวหลี่ถิงถิงห้ามไว้
"พี่ใหญ่ ท่านกล่าววาจาอันใด ท่านแม่ไปบ้านเดิมก็ต้องมีค่าใช้จ่าย คนเหล่านั้นจะได้คิดว่าท่านแม่เราใจกว้างมีชีวิตที่ดีก็ยังไม่ลืมพี่น้อง นี่เป็นการสร้างชื่อเสียงให้สกุลหลี่ด้วยไม่ใช่หรือ"
หลี่อ้ายเสิ่นเดินออกจากห้องมาถึงก็เปิดปากต่อว่าพี่ชายคนโต เกิดเรื่องอะไรขึ้นตอนที่นางไม่อยู่ ปกติพี่ชายคนนี้นี่ไม่เคยเอ่ยอะไรนอกจากเมาไปวันๆ
"อาเล็ก ท่านอยากได้หน้าจนให้พวกเราทั้งบ้านกินลมแทนข้าวเชียวหรือ ใจท่านช่างกว้างเสียยิ่งกว่าทะเลสาบซานซีเสียอีก"
หลี่ม่านอวี้ที่เพิ่งเดินออกมาเอ่ยกับหลี่อ้ายเสิ่น โดยมีหวังซื่อเดินตามมาด้วย
"หลี่ม่านอวี้ เดี๋ยวนี้กล้าเถียงข้ากำเริบนักนะ ท่านแม่ท่านต้องจัดการยังเด็กสารเลวนี่ให้ข้านะ"
"มารดามันเถอะ นางหวังซื่อเจ้าสอนลูกอย่างไรมายืนชี้หน้าด่าผู้เป็นอากับย่าเช่นนี้ ข้าไม่อยู่สามวันดูท่าเนื้อพวกเจ้าคันนักใช่ไหมได้ๆ ข้าจะให้จำว่าอยู่กับข้าต้องทำตัวอย่างไร"
แม่เฒ่าหลี่คว้าไม้เตรียมหวดหลี่ม่านอวี้ แต่ยังไม่ทันจะเงื้อมือ ก็ถูกหวังซื่อกระชากไม้จากมือนางไปก่อนจากนั้นก็กระหน่ำหวดตีแม่เฒ่าหลี่กับบุตรสาว จนหนีกระเจิดกระเจิง ปากก็ร้องด่าไปด้วย
"ปีศาจๆๆ ตีเจ้าให้ตาย รังแกลูกข้า อาเหิงๆ แม่ไม่ดีเอง เสี่ยวอวี้ อาหาน ฮือๆๆ เจ้าทำร้ายลูกจ้าใช่ไหม พวกเจ้าคือนางจิ้งจอกตัวเมีย ตีๆๆๆๆๆ"
หลี่ต้าจูกับหลี่หวงซื่อจะห้ามแต่ถูกขวางไว้
"ท่านแม่ ท่านท้องแก่มากแล้วหากล้มไปแล้วรักษาน้องชายข้าไว้ไม่ได้จะทำเช่นไร"
หลี่ถิงถิงเอ่ยพร้อมกับสบตากับหลี่ม่านอวี้ก่อนจะจับทั้งคู่แยก หลี่ม่านอวี้จับแม่ตนเอง หลี่ถิงถิงจับแม่เฒ่าหลี่ ปากก็เอ่ยห้ามแต่ทำไมเหมือนกับโหมไฟกัน
"ท่านย่า ป้าสะใภ้ใหญ่ไม่ได้ตั้งใจจะตีท่าน นางกำลังเสียใจที่พี่ใหญ่ถูกยกเลิกหมั้นหมายสาเหตมาจากอาสี่ก่อเรื่องเพียงเท่านั้น"
"ท่านแม่ นั่นไม่ใช่ปีศาจจิ้งจอก นางคือท่านย่ามารดาอาสี่เจ้าค่ะ ท่านดูดีๆสิ"
จากเสียงไกล่เกลี่ยกลายเป็นเชื้อเพลิง ต่อให้ตอนนี้หวังซื่อจะแกล้งบ้าแต่พอเห็นหน้ายายแก่นี่และคำพูดกระตุ้นเหล่านั้นนางอยากจะบ้าจริงๆและตีให้ตายคามือ นางเชื่อคำซ่งจื่หรูอย่าตีหลี่อ้ายเสิ่นแรงเกินไปแต่ตียายเฒ่าหนักๆจากนั่นก็ฟาดไม่ยั้งหลี่ต้าโจวเข้ามาจับนางไว้ก่อนจะโอบกอดแล้วปลอบเบาๆ หลี่หานกับหลี่ม่านอวี้เห็นภาพนี้ก็น้ำตาซึม มันหายไปนานแล้วความอบอุ่นนั้น ตอนนี้มันกำลังจะกลับมา
"แม่ของลูกข้ารู้เจ้าทุกข์ใจ จากนี้ไปข้าจะไม่ทอดทิ้งเจ้าอีก อย่าโมโหเลยเป็นเด็กดีเชื่อฟังเสี่ยวอวี้นะ"
นางหวังน้ำตาไหล ในที่สุดผู้ชายที่หายไปเมื่อสี่ปีก่อนกำลังกลับมาหาครอบครัวนาง ซ่งจื่อหรูคนนั้นคืนสามีให้นาง หลี่ต้าโจวหันกลับพร้อมกับเอ่ยเสียงเย็น แม่เฒ่าหลี่หวาดกลัวบุตรชายคนโตในเวลานี้แล้วจริงๆ
"น้องรอง งานในนาพักไว้ก่อน รอหลานสี่ตกลงกับใต้เท้าท่านนั้นเรียบร้อยค่อยลงมือ วันนี้เจ้าพาน้องสะใภ้ไปบ้านหลานสี่ช่วยงานนางสักหน่อย เห็นว่านางจะทำหน่อไม้แห้งกับผงรากบัวอะไรสักอย่าง นางกำลังหาทางให้คนในหมู่บ้านมีกิน เราเป็นลุงเป็นญาติของนางอย่าปล่อยให้นางเหนื่อยเกินไป"
ทั้งหมดกำลังจะเดินออกประตู หลี่หานเองที่เพิ่งกลับจากตัดหญ้าหมูส่งป้าหูเห็นบิดาเอ่ยเช่นนี้ก็ตามไปด้วย หลี่อ้ายเสิ่นอ้าปากค้างนี่มันบ้าอะไรกัน
"พี่ใหญ่ ท่านหมายความว่าอย่างไร งานที่บ้านไม่ทำไปช่วยงานพวกตัวอัปมงคลนั่น แล้วข้าวจะให้ใครหุง"
"จากนี้ไปใครหิวหุงกินเอง เจ้าอายุป่านนี้งานในครัวกลับไม่เคยแตะ เสื้อผ้าใช้พี่สะใภ้ และหลานไปให้ทำ ใครแต่งเจ้าไปไม่เท่ากับโชคร้ายหรือ อ้ออีกอย่างท่านแม่ข้าจะไม่ปิดบังท่านข้าจะพาลูกชายของข้าไปสอบ วันนี้จะออกเดินทาง ท่านพ่อไม่อยู่ข้าเป็นลูกคนโตมีสิทธิ์ตัดสินใจ ถ้าท่านอยากคัดค้านก็ไปหาท่านผู้นำแล้วกัน"
แม่เฒ่าหลี่นั่งลงตรงหน้าขาตนเองกรีดร้องด่าทอแต่กลับไม่มีคนสนใจ ชาวบ้านเพียงแค่ออกมาดูแล้วก็ต่างคนต่างไปทำงานของตน หากไม่ติดว่านางเป็นน้องสะใภ้ของหลี่เจิ้งละก็ขับไปไปนานแล้ว สร้างแต่ความอับอาย
หลี่ต้าโจวและทุกคนออกไปแล้ว หลี่ต้าเหวินนอนกัดฟันอยู่ในห้อง รออีกไม่กี่วันคนพวกนั้นก็จะมาแล้ว ได้เงินจากการขายนังตัวดีพวกนี้เสียก่อน เขาจะไปจากที่กันดารแห่งนี้ ส่วนมารดาไม่ได้เรื่องนั่นไม่มีเขาก็ยังมีลูกๆคนอื่นอยู่ไม่ใช่หรือ