"IBIGAY mo sa akin iyan," ang matandang kasama nila sa bahay na kinuha mula sa kamay niya ang bimpo na ginagamit ni Mia para dampian ang maligamgam na tubig ang mga pasa sa kaniyang braso.
Sinaktan na naman kasi siya kanina ni Bernie, ang kinakasama niya.
"Hindi ko maintindihan kung bakit hindi mo magawang iwan ang demonyong lalaking iyan, Mia! Tingnan mo nga ang sarili mo! Humarap ka sa salamin, hindi ka ba naaawa sa sarili mo kapag nakikita mo ang repleksyon mo? Kasi ako awang-awa na ako sa i-iyo!" sa huli nitong sinabi ay nabasag narin ang tinig ng matanda.
Noon wala sa loob na humarap sa salamin si Mia. At kasabay noon ay ang muling pagbalong ng kaniyang mga hula.
Oo, naaawa siya sa sarili niya. Awang-awa na siya sa sarili niya matagal na.
Pero gaya nga ng kasabihan.
Kay Bernie siya nadapa kaya kay Bernie niya kailangang magtiis.
"W-Wala po kasi akong pera, Aling Ising, kahit gustuhin kong umalis, wala akong kahit isang kusing sa pitaka ko," pagsasabi niya ng totoo saka tuluyang napahagulhol ng iyak.
Noon siya awang-awa na niyakap ng matanda. "Gumayak ka, ako ang bahala. Aalis tayo dito ngayon din, habang wala pa ang asawa mo at nandoon sa kalaguyo niya. Hindi ko narin kayang tagalan pa ang pagsilbihan siya, kaya uuwi narin ako sa probinsya ko para doon na manirahan kasama ang mga pamangkin ko," pag-uutos sa kaniya ng matanda.
Sandali niyang pinagmasdan ang mabait na mukha ni Aling Ising. Sa loob ng kulang walong taon na nakasama niya ito ay masasabi niyang naging malapit na ng husto sa puso niya ang matanda. At masasabi niyang kahit pa nawala sa piling niya ang kaniyang Nanay Rosita ay napunan naman ni Aling Ising ang pangungulila niya para rito.
Twenty years old siya nang mabuntis siya ni Bernie na nang mga panahong iyon ay nagtatrabaho na bilang Sales Agent sa tindahan ng mga high end cars. Habang siya ay waitress sa isang night club.
Kung paano siya napasok sa ganoong klase ng trabaho? Mahabang istorya. Pero isa lang ang masasabi niya. Kahit ganoon ang trabahong napuntahan niya hindi naman siya pumapayag na i-table siya ng kahit sinong customer. Si Bernie lang ang nakapagpapayag sa kaniya ng ganoon, dahil nga kilala niya ito mula pagkabata. Dahil classmates sila noong high school.
Mula sa isang may kayang pamilya si Bernie. Naiwan sa Maynila ang pamilya nito at kaya sila napadpad ng Laguna ay dahil narin sa tawag ng tungkulin nito. Doon kasi na-assign si Bernie kaya para makatipid sila ay mas pinili ng lalaki na doon na sila manirahan.
Gaya nang nasabi niya. Twenty years old siya nang mabuntis siya ni Bernie.
Masayang-masaya noon ang binata dahil nga sa idea na magiging tatay na ito. Bukod pa roon ay alam naman kasi nito na kahit ganoon ang trabaho niya ay wala namang ibang lalaki siyang pinagbibigyan ng kaniyang sarili maliban sa binata na noon ay kaniya nang nobyo.
Nang mga panahong iyon ay dalawang taon nang patay ang kaniyang Nanay Rosita at mag-isa na lamang siya sa buhay. Dalawang taon narin siyang nagtatrabaho bilang waitress sa night club at dalawang taon narin mula nang sagutin niya si Bernie at maging nobyo niya ito.
Sa simula ay naging maayos ang lahat sa kanila ni Bernie.
Binigyan siya nito ng magandang bahay at noon nga rin nito kinuha si Aling Ising para may makasama siya sa buhay.
Pero sa hindi sinasadyang pagkakataon ay nakunan siya.
Tatlong buwan na siyang buntis noon at hindi iyon madaling natanggap ni Bernie.
Inisip ni Mia na baka nagluluksa lang ang kinakasama niya dahil sa pagkawala ng dapat sana ay first baby nila. Pero hindi ganoon ang nangyari. Mabilis ang naging pagbabago ni Bernie at hindi lang siya ang nakapansin noon kung hindi pati narin si Aling Ising.
Hanggang sa umabot na ito sa punto na madalas ay umuuwi ito ng lasing. May mga pagkakataon rin na hindi ito umuuwi ng ilang araw. At kapag umuuwi ito ay palagi itong galit at pinagbubuhatan siya ng kamay.
Hindi niya alam kung saan siya humugot ng tatag at pagtitiis kay inabot siya ng anim na taon sa piling ng lalaking hindi naman pala siya kayang mahalin hanggang sa huli. Iba sa sinasabi nito na hanggang pagtanda nila ay sila parin ang magsasama.
Noon napahagulhol ng iyak si Mia.
Ilang sandali pa ay naramdaman na niya ang pagyakap sa kaniya ni Aling Ising. Katulad niya ay umiiyak rin ito.
Sa loob nang napakatagal na panahon, bakit ngayon lang siya nakaramdam nang lubusang kapaguran?
Dahil ba iyon sa malalakas na sampal na pinadapo ni Bernie sa mukha niya kaninang madaling araw na pinigilan niya itong umalis? O dahil narin sa dalawang travelling bags na puno ng mga damit na inihampas ng lalaki sa kaniyang ulo?
Mapait ang ngiti na pumunit sa mga labi ni Mia.
Baka nga, kaya nga siguro siya natauhan at nagising.
Kamakailan lang ay mayroong babaeng nagpunta sa bahay nila at sinabi nito sa kaniya na girlfriend ito ni Bernie. Buntis raw ito at si Bernie ang ama.
Parang gumuho ang mundo ni Mia dahil sa nalaman niyang iyon. At nang tanungin niya ang babae kung gaano katagal na nitong karelasyon ang kaniyang kinakasama ay lalo lamang siyang napaiyak. Limang taon.
Limang taon, ibig sabihin mula nang makunan siya ay noon na siya sinimulang lokohin at pagtaksilan ni Bernie.
Nang araw ring iyon ay nasagot na ang lahat ng katanungan na matagal na ring naglalaro sa isipan ni Mia.
Kaya pala ganoon ang pagtrato sa kaniya ng lalaki. Dahil mayroon itong kinahuhumalingan na ibang babae.
Katulad nang gustong mangyari ni Aling Ising ay magkasama nga silang umalis nang araw ring iyon. Dala ang sapat na halaga ng salapi na naipon ng matanda ay sumakay sila ng jeep patungo sa sakayan ng bus pa-Maynila.
Sa terminal siya inabutan ng pera ni Aling Ising na magagamit niya para sa kaniyang pagsisimula.
"Aalagaan mo ang sarili mo anak, heto ang pera, gamitin mo ito para sa pagbabagong buhay mo," anito habang nag-uulap ang mga mata na nakatitig sa kaniya.
Ayaw man niyang tanggapin ang perang iyon na alam niyang pinag-ipunan nang matagal ng matanda ay napilitan parin si Mia. Katulad ng sinabi niya kanina. Wala siya kahit isang kusing sa kaniyang pitaka.
"Heto ang numero ng telepono ng pamangkin ko, tawagan mo ako kung may kailangan ka," anitong sunod na iniabot naman sa kaniya ang isang maliit na papel kung saan nakasulat ang isang cellphone number.
Tumango si Mia saka naiiyak na niyakap ang matanda. "Mababayaran ko rin po kayo, pangako," ang tinutukoy niya ay ang pera na iniabot sa kaniya ni Aling Ising na sa tantiya niya ay nasa mahigit sampung libong piso.
Umiling ang matanda. "Maging maayos ka lang, iyon lang at magiging masaya na ako. Sige na baka maiwan ka pa ng bus," pagtataboy pa nito sa kanya saka pilit na ngumiti.
Huminga ng malalim si Mia saka minabuting tumalikod na para sumakay ng bus. Pero hindi parin niya natiis. Si Aling Ising lamang ang naging kakampi niya sa loob ng napakatagal na panahon. Ito ang nagsilbing nanay niya na gumagamot sa lahat ng sugat at pasa na nakukuha niya mula kay Bernie.
Kaya naman binalikan niya ang matanda saka humahagulhol ng iyak na yumakap ng mahigpit rito.
"Magiging maayos rin ang lahat sa buhay mo. At alam ko magkikita pa tayo," anitong umiiyak rin habang marahan na hinahaplos ang kaniyang likuran.
"Nay, nanay," anga mga salitang namutawi sa labi ni Mia.
Sabik na sabik siya sa pagmamahal at pagkalinga ng isang ina. At mula nang mawala ang Nanay Rosita niya ay si Aling Ising na ang tumayong magulang niya.
Noon kumalas sa pagkakayakap sa niya ang matanda. Saka pagkatapos ay hinaplos nito ang pisngi niya na hanggang ngayon ay namamaga parin dahil sa malakas na sampal na pinadapo roon ni Bernie.
"Magkikita pa tayo, tawagan mo ako. Mahal na mahal kita anak ko. Palagi mong tatandaan iyan," anito saka siya hinalikan sa noo.
Noon maluwag ang dibdib na sumakay na nga ng bus si Mia paluwas ng Maynila. Alam niyang sa gagawin niyang ito ay maraming pwedeng mangyari. Pwedeng maganda, pwedeng hindi maganda. Pero sa lahat ng iyon, isa lang ang gusto niya. Ang makuha ang kapayapaan ng isip na matagal nang nawala sa kaniya.