Kabanata 13: “Pagbabalik sa Nakaraan”
---
Naging abala sina Luna at Alex sa mga sumunod na araw matapos nilang malaman na si Veronica Montemayor ang nasa likod ng mga bantang tumutok sa kanilang buhay. Sa bawat pagsisiyasat at pag-iingat na ginawa nila, mas lumalalim ang kanilang pagnanais na malaman ang buong katotohanan. Ngunit alam nilang kailangan nilang bumalik sa pinagmulan—ang lugar kung saan nagsimula ang lahat ng alitan at sikreto—ang hacienda ng mga Montemayor sa probinsya.
Habang papunta sila sa hacienda, pilit nilang inalala ang mga pagkakataong nag-uugnay sa kanilang mga pamilya. Ang kanilang mga alaalang magkahalo—masaya at malungkot—ay bumabalik sa kanilang isipan. Nararamdaman ni Luna ang bigat ng posibilidad na malaman ang matagal nang nakatagong katotohanan tungkol sa kanyang ama, sa kanyang ina, at sa koneksyon nito sa mga Montemayor.
“Sa tingin mo ba tama itong ginagawa natin?” tanong ni Luna habang hawak ang manibela ng sasakyan, sinusundan ang daan papunta sa hacienda.
“Oo, Luna,” sagot ni Alex, ang mga mata’y nakatanaw sa malayo. “Wala nang atrasan ito. Kailangan nating malaman ang totoo, kahit gaano pa ito kasakit.”
Ang tinig ng kanyang katotohanan ay matatag. Alam ni Alex na, sa likod ng bawat sikreto, may isang katotohanan na handang lumabas, at kailangan nilang maging handa para rito. Kaya’t sumugod sila, alam na ang harap nila ay isang lugar na puno ng mga lihim.
---
Pagdating nila sa hacienda, natagpuan nila ang isang lugar na tila natabunan na ng mga alaala ng nakaraan. Ang dating marangyang hacienda ay tila napabayaan, ngunit ang marilag na istruktura nito ay nananatili pa rin. Maraming taon na ang nakalipas mula noong huli silang nandito, at ngayon, ang pakiramdam ay ibang-iba.
Habang naglalakad sila papasok, sinalubong sila ng isang matandang kasambahay na agad silang nakilala. “Luna? Ikaw ba yan?” tanong ng matanda, na may halong gulat at saya sa kanyang tinig.
“Opo, Manang Cora,” sagot ni Luna, may ngiti sa kanyang labi. “Bumalik kami ni Alex para sa ilang mga tanong na kailangan naming sagutin.”
Naging malugod ang pagtanggap ni Manang Cora sa kanila, ngunit ramdam din ni Luna ang tensyon sa mata ng matanda. Alam niyang may mga bagay na gustong sabihin si Manang Cora ngunit nag-aalinlangan ito. Sa kabila nito, tinanggap sila ng matanda sa loob at inalok ng tsaa habang pinapanood ang dalawang bisita.
Habang umiinom ng tsaa, napansin ni Luna ang isang lumang larawan na nakasabit sa dingding—isang litrato ng kanyang ama kasama ang ama ni Alex. Ang litrato’y malinaw na kuha noong kabataan nila, ngunit may bakas ng tensyon sa mga mata ng kanyang ama.
“Manang, anong nangyari noong panahon na yan?” tanong ni Luna, tinuturo ang larawan.
“Napakaraming sikreto ang itinago ng mga Montemayor,” sagot ni Manang Cora, bahagyang nanginig ang boses. “At sa tingin ko, kailangan niyong malaman kung ano ang tunay na nangyari. Marami akong nasaksihan, pero natatakot akong magsalita dahil kay Doña Veronica.”
---
Habang nagsasalaysay si Manang Cora, unti-unting nabubuo ang larawan ng isang lihim na relasyon sa pagitan ng mga Montemayor at ng ama ni Luna. Noong bata pa si Luna, lumalabas na nagkaroon ng kasunduan ang kanyang ama at ang ama ni Alex, si Don Armando Montemayor, na magtutulungan sa negosyo. Ngunit nang lumaki ang yaman ng mga Montemayor, nagbago ang ihip ng hangin. Nais ni Don Armando na makipag-alyansa sa isa pang mayamang pamilya upang palawakin pa ang kanilang kapangyarihan, dahilan ng pagtataksil nila sa kanyang ama.
“Pero bakit kailangan nilang saktan ang pamilya namin?” tanong ni Luna, puno ng emosyon.
“Iyon ang hindi ko maintindihan,” tugon ni Manang Cora. “Ngunit narinig ko minsan si Doña Veronica na nagsabing hindi siya papayag na may humadlang sa kanilang mga plano. Kaya nang malaman niyang may tagapagmana ang yumaong Don Armando, ginawa niya ang lahat para matiyak na hindi ito matuloy. Kahit pa nangangahulugang sisirain ang lahat ng tao sa paligid nila.”
Nagsimulang lumamig ang buong silid sa bawat salitang binibitawan ni Manang Cora. Alam ni Luna na ang mga ito ay ang mga bahagi ng palaisipan na kailangan nilang buuin. Sa bawat pag-usad ng kanilang pag-uusap, mas lumilinaw ang koneksyon ng kanyang pamilya sa Montemayor.
“Natatandaan mo ba ang huling pagkakataon na nandito ang mga magulang ko?” tanong ni Luna, may bakas ng takot sa kanyang boses.
“Oo, Luna,” sagot ni Manang Cora. “Hindi ko malilimutan iyon. Isang gabi, narinig kong nag-aaway sina Don Armando at ang iyong ama sa loob ng opisina. May tinatawag na kasunduan na sinira. At mula noon, hindi na muli silang nag-usap. At pagkatapos noon, nawala na rin ang iyong mga magulang sa mata ng publiko. Pero alam kong sila ang may kagagawan niyon.”
---
Habang pinapakinggan ang kwento, bumabalik kay Alex ang mga alaala ng kanyang sariling ama. Ang kanyang ama na laging puno ng galit kapag pinag-uusapan ang pamilya ni Luna. Alam ni Alex na may mga bagay na itinago sa kanya, at ngayon, isa-isa nang naglalabasan ang katotohanan.
“Nangangahulugan bang itinago ni Veronica ang lahat ng ito para sa kapangyarihan?” tanong ni Alex.
“Oo,” tugon ni Manang Cora. “Si Doña Veronica ang tumulong sa pagbagsak ng pamilya ninyo, Luna, at lahat ng ito ay para sa kontrol at kayamanan. Kaya’t kung gusto niyong malaman ang buong katotohanan, kailangan ninyong tapusin ang nasimulan ninyo rito.”
Tumingin si Luna kay Alex, at sa sandaling iyon, naramdaman nila ang parehong determinasyon. Alam nila na wala nang atrasan, at handa silang harapin si Veronica para mailabas ang buong katotohanan. Lumabas sila sa hacienda na may mas matinding layunin. Ang susunod na hakbang nila: harapin ang kanilang pinakamalaking kaaway—si Veronica Montemayor.
“Paano natin siya haharapin?” tanong ni Luna.
“May paraan,” sagot ni Alex. “Kung may isang taong nagtatago ng sikreto, may paraan upang mailabas ito. At ang unang hakbang ay hanapin kung saan siya mahina.”
Habang bumabalik sila sa Maynila, dala nila ang bigat ng nalaman nila mula sa hacienda. Sa kanilang mga puso, alam nilang nagsisimula pa lang ang tunay na laban. Kailangan nilang pag-isipang mabuti ang bawat hakbang, ngunit alam nilang hindi na sila papayag na mawalan ng pagkakataon na makamit ang hustisya para sa kanilang mga mahal sa buhay.
---
Habang papalapit ang gabi, nabuo ang desisyon nina Luna at Alex: kailangan nilang makuha ang mga ebidensyang magsasakdal kay Veronica. Magsisimula silang maghukay sa mga dokumento, mga rekord, at lahat ng posibleng makakapagtali kay Veronica sa mga krimen ng nakaraan. Ang oras ay tumatakbo, at alam nilang hindi sila puwedeng magkamali.
Ang labanang ito ay hindi lamang tungkol sa kanilang mga magulang, ngunit para rin sa kanila. Para sa kanilang mga pangarap na muling mabuo ang pamilyang nasira. Para sa hustisya na matagal nang ipinagkait sa kanila.
Ngunit ang tanong, hanggang saan sila dadalhin ng kanilang paghahanap? At handa ba silang harapin ang magiging bunga ng kanilang nalalaman? Ang tunay na laban ay ngayon pa lang nagsisimula.