ทำตามหน้าที่ของลูกสาว
967 คำ
‘ลูกเข้าใจค่ะคุณพ่อ แต่ลูก...’
‘หรือลูกมีคนที่ลูกพึงใจอยู่แล้ว ถ้าเป็นเช่นนั้นพ่อก็จะได้วางใจว่าลูกจะมีคนดูแล บอกพ่อสิลูกว่าเขาเป็นลูกบ้านใด ประกอบกิจการงานหรือถือบรรดาศักดิ์ใดอยู่ พ่อจะได้ช่วยลูกดูว่าเหมาะว่าสมกันแล้วหรือไม่’
‘ไม่ค่ะคุณพ่อ ลูกไม่มีใคร เพียงแต่ลูกอยากทำงานและงานที่โรงละครก็สนุกมาก ลูกได้พูดคุยกับนายห้างหลายท่าน ได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นด้านงานละครและบทบาทของสตรีสยามให้นายแหม่มของนายห้างเหล่านั้นด้วยค่ะ บางท่านก็ชักชวนให้ลูกไปทำงานด้วยเพราะเห็นว่าลูกน่าจะช่วยประสานงานค้าขายของเขาได้ ลูกจึง... ยังไม่อยากออกเรือน’
หล่อนจนใจที่จะหาสาเหตุมาตอบ ด้วยจะบอกคุณพ่อได้อย่างไรว่าผู้ชายที่หล่อนพึงใจนั้นเป็นใครก็ไม่รู้ได้ หล่อนรู้แต่ว่าเขาเป็นหนึ่งในเจ้าพนักงานดนตรีของวงเครื่องสายฝรั่งหลวง แม้หล่อนจะทันสมัยร่ำเรียนภาษาฝรั่ง แต่หล่อนก็ยังเป็นสาวสยามเต็มตัว แค่พึงใจในตัวชายก่อนก็น่าอับอายพอแล้ว ถ้าคุณพ่อได้รู้ว่าระยะเวลาพึงใจนั้นเริ่มต้นตั้งแต่เมื่อ 5 ปีก่อน หล่อนคงจะถูกตำหนิที่แก่แดดแก่ลมไปแอบมอบหัวใจให้ผู้ชายก่อน
‘เยี่ยงนั้นรึแม่บุษ แต่พ่อไม่ได้จะบังคับลูกดอกนะ ลูกตรองดูก็แล้วกัน เห็นควรเช่นไร วันพรุ่งค่อยมาบอกพ่อ สิ่งใดที่แม่บุษตัดสินใจแล้ว พ่อจะถือดีตามนั้นด้วย’
ยามนั้นหล่อนคิดไม่ตก เพราะหากเลือกออกเรือนกับคนที่คุณพ่อเลือกให้ นั่นคือไม่มีวันจะหันหลังกลับได้อีก แต่หากหล่อนเลือกอยู่เป็นโสด ยอมอยู่เป็นสาวเทื้อตามอย่างคุณพี่พิกุลกับคุณพี่ประยงค์เป็น ทางเลือกนี้อาจทำให้หล่อนได้พบหัวใจก่อนที่วันเวลาจะทำให้หัวใจดวงนี้ไร้รักไปเสียก่อน ทว่าเมื่อหล่อนช้อนสายตาขึ้นมองคุณย่าน้อย อ้อมกอดของท่านที่กางออกก็ทำให้หล่อนโผเข้าหาทันที
‘คุณย่าขา คุณย่าเห็นควรอย่างที่คุณพ่อบอกหลานหรือไม่คะ’
‘เห็นสิแม่บุษบา ย่าเห็นควรอย่างที่พ่อเขาบอกหลานทุกอย่าง’
‘ทำไมล่ะคะ คุณย่าก็เห็นว่าหลานควรออกเรือนหรือคะ’
‘ใช่สิ แม่บุษบา หลานอยู่ในวัยที่ควรออกเรือนได้แล้ว สิ่งที่พ่อหลานกลัวคือการเปลี่ยนแปลงที่เราคาดเดาไม่ได้ เพราะนั่นอาจทำให้หลานทั้งสามคนไม่ได้รับความปลอดภัยเหมือนอย่างเช่นยังมีพ่อของหลานอยู่ แต่สิ่งที่ย่ากังวลก็คือ เรือนนี้จะไร้ผู้สืบสกุล แม่บุษบาเหลือหลานเพียงคนเดียวแล้วนะลูก หลานต้องทำหน้าที่สืบทอดสายเลือดของบรรพบุรุษ ตระกูลนาฏกรรมของเราจะไม่จบสิ้นลงที่รุ่นของหลาน แม่บุษบาเข้าใจที่ย่าพูดไหมลูก’
‘หลานเข้าใจค่ะคุณย่า’
หล่อนตอบรับด้วยความกล้ำกลืน เพราะนั่นคือสิ่งที่คุณพ่อหวาดหวั่นและเป็นสิ่งที่คุณย่าน้อยกังวลใจ หล่อนคือผู้ตัดสินใจว่าจะไปทางไหน จะไปทางซ้ายหรือจะไปทางขวา จะเดินไปข้างหน้าหรือจะถอยหลัง นั่นคือการตัดสินใจของหล่อนเองทั้งสิ้น
ยามนั้นหัวใจหล่อนแสนเศร้า เมื่อรู้อยู่เต็มอกว่าใจดวงนี้ไม่เคยอยู่กับตัวมานานแล้ว ตั้งแต่เป็นสาวรุ่นจนถึงเวลานี้ ใบหน้าของเขาคนนั้นไม่เคยห่างจากหัวใจ ผู้ชายที่หล่อนไม่เคยรู้จักชื่อเสียงเรียงนามด้วยซ้ำ หล่อนคิดไม่ตก ยิ่งคิดยิ่งปวดหัวจนได้คุยกับพี่สาวทั้งสองคน
คุณพี่พิกุลบอกให้หล่อนใช้หัวใจตัดสิน คุณพี่ประยงค์บอกว่าอย่าได้เป็นห่วง เพราะคุณพี่ทั้งสองดูแลตนเองได้ หล่อนไม่ต้องกังวลว่าในยามแก่ชราจะไม่มีใครคอยดูแลเพราะเงินทองมากมายนัก พวกเราสามารถจ้างคนรับใช้กี่คนก็ได้ แต่หากให้พี่สาวทั้งสองคนเลือกว่าหล่อนควรแต่งงานหรืออยู่ครองตัวเป็นสาวเทื้ออีกคนในเรือน คุณพี่พิกุลกับคุณพี่ประยงค์กลับเห็นว่า
‘หากแม่บุษจะเอาความคิดของพี่กับแม่ประยงค์เป็นที่ตั้ง พี่ทั้งสองคนก็เห็นว่าแม่บุษควรจะออกเรือนตบแต่งไปกับคุณพระวิจิตรฯ’
‘ทำไมเล่าคะคุณพี่ ก็ไหนคุณพี่บอกว่าเราอยู่กันได้ทั้งสามคน เรามีเงิน เราจะจ้างคนรับใช้กี่คนก็ได้’
‘สิ่งนั้นถูกแม่บุษบา แต่อีกสิ่งก็ไม่ผิด เพราะการมีคู่ครองเป็นสิ่งสามัญที่มนุษย์พึงมี และตระกูลของพระวิจิตรดุริยางค์ก็ยิ่งใหญ่ คุณพระท่านสามารถดูแลแม่บุษบาของพี่ให้อยู่ดีมีสุขได้แน่ คุณพระเป็นผู้ชายที่ดี และคุณหญิงสร้อยก็เอ็นดูแม่บุษบานัก หากมีผู้ชายที่ดีพร้อมเข้ามาในชีวิต สตรีผู้มีปัญญา ก็ควรจะพิจารณามิใช่หรือ’
‘แต่คุณพี่ก็ทราบว่าน้อง…’ ใจอยากจะบอกว่าคุณพี่ทราบว่าน้องรักใครอยู่ แต่ยั้งคำพูดนั้นไว้ ไม่ควรดอกที่หล่อนจะพูดออกไปเพราะแค่เก็บไว้ในใจก็ปวดร้าวมากพออยู่แล้ว หากพูดไปนั่นคือยิ่งเจ็บหนัก
‘พี่รู้ แต่หากมีวาสนาต่อกันก็คงไม่แคล้วคลาดกันมาได้ถึงห้าปีใช่ไหม พี่อยากให้น้องตรองดูให้ดี หัวใจก็ส่วนหัวใจ หน้าที่ก็ส่วนหน้าที่ หากหัวใจไม่มีหวังจะได้ครอบครอง เราควรทำตามหน้าที่จะดีที่สุด’
‘เราควรทำตามหน้าที่จะดีที่สุด’
- ผู้เขียน
