Tumaas ang kilay ng kaniyang ina halata ito sa loob ng kanyang glasses . " Iiwan mo ang lugar na ito ?"
"Kailangan Kong tanggapin ang katotohanan . Ngayong wala na si Victor . It's time for me to pick up the pieces and put together some sort of life for myself . Somewhere else . Somewhere far from here ."
Nakatitig sa kaniya si Dina . Isang titig na may kasamang pagtataka at pagkabahala... somehow her mother sensed that something happened . Naramdaman Niya ang compassion mula sa mga titig ng kaniyang ina . Pang- unawa at hindi nawawala ang lungkot . A sort of surrender .
"Baka tama ka , sweetheart , ang bahay na ito ay iniwan ng iyong lola at lolo sa iyo. Free and clear . It's your decision."
"This place has been in the family forever . Do you think dad would be upset?"
"Sa palagay ko ay hindi , dahil hindi naman Niya iniisip ang lugar na ito , ni hindi nga Niya ito inaalala.., maraming taon na ang nakalipas pero hindi Niya ito binigyan ng pansin . " Nilibot Niya ang paningin sa silid." You should get some work done before listing it .Hire someone."
" I think I already have ." sagot ni Emma . Hindi Niya maiwasan ang kabahan ng isipin Niya si Ayala . May palagay siya na palagi Niya itong makikita sa kaniyang buhay , higit pa sa Isang handyman . . " A ...guy stopped by yesterday and looked around . He's going to put together a proposal . I didn't have the heart to tell her I'm broke . "
,"That's temporary . Victor's life insurance belongs to you and it's high time you received it ," Hinipo Niya ang sira sirang sofa . " Inaasikaso na iyon ng lawyer ko " Sabi ni Emma . hindi Niya sinabi na doon kukunin ang pambayad sa utang na ginastos ni Victor sa kaniyang campaign , at halos ang natitira ay hindi na magkasya para sa kaniyang pagpaayos sa bahay . Pero determinado siya . Hindi Niya kayang manatili sa mga taong nakasalamuha Niya . Kahit pa gustong gusto Niya ang manirahan sa Long Island Beach . What had happened that night , what was said in the car had changed her life . But she couldn't let it destroy her . Kaya lang siya nanatili sa town ay dahil sa may hinaharap siya na imbistigasyon . With the proceedings behind her , she was free to go at last . "So you want to leave Bohol ?" Sinulyapan ni Dina ang labas ng bintana kung saan nakita Niya ang malawak na kalangitan . " You always seemed so at home -here . . This was the place where ...I thought you found what you were looking for ."
"I did , but my only link was Victor . Malinaw naman iyon , Pagkatapos ng aksidinte . Maliban na lang sa aking hair dresser na taga Leyte . Ang mga taong iyon , ay mga kaibigan ni Victor . Mga kasamahan ni Victor sa politika . Palagi Kong iniisip na ang bahay na ito ay aking sanctuary , pero hindi na ngayon ."
" Babalik ka ba sa Cebu ?" tanong ng kaniyang ina . Naisip ni Emma ang sabi Niya ay Cebu , hindi home . Parang may na sense siya na kakaiba . Umiling si Emma ," Hindi naman masyadong malayo iyon , para lang din akong hindi pa nakalayo sa mga alaala . Parang hindi pa rin siya tinantanan ng mga mapanghusgang mata . And Victor , remembering the way they used to be ...the lie they used to live .
"To be honest , hindi ko inisip iyan . At alam mo naman na hindi rin ako nagkaroon ng pagkakataon na makilala ang sarili ko , nagpakasal ako Kay Victor pagkatapos ng college . Kaya kailangan ko ng alamin , kilalanin ang sarili ko kung sino ba talaga ako ."
"Believe me , hindi pa huli na alamin mo at kilalanin ang sarili mo , hindi pa huli na mabuhay ng walang lalaki sa piling mo ." Parang may bigat ang tono ng pananalita ni Dina . Naghintay si Emma na magsalita pa ang Kaniyang Mommy , pero hindi na ito nag elaborate pa .
"Magiging okay ka rin , Emma. I know you will . The important things are still intact , your good health - your youth, your writing career . " Parang naging emosyonal si Emma ng marinig ang sinabi ng kaniyang ina . " Lagi kayong nandyan sa tabi ko , kayo ni Daddy ay naniniwala sa magagawa ko , kahit pa , para akong Isang basket na walang laman ."
"You were never a basket case ."
"Oh , mom , I was . You know I was ."
"Emma , matagal na panahon na iyon , Hindi mo naman naisipan iyon , hindi ba ? " Gusto niyang sabihin na lagi Niya iyong naiisip , pero hindi Niya magawang sabihin sa kaniyang ina dahil Ayaw Niya na masaktan ang kaniyang Mommy . For years she'd sat up at night listening to her daughter cried behind closed doors .
Luke and Dina Torres had raised a daughter who stuttered not just the occasional slip of the tongue , but a strangling , devastating affliction that threw a shroud of silence over Emma . With a wave of gratitude , naaalala Niya ang haba ng pasensya ng suporta na ipinakita ng kaniyang mga magulang sa kaniyang diperensya . Ang mga taon ng mahabang pasensya at paulit ulit na pag upo ng kaniyang ina flashing word cards at her, at ang kaniyang Daddy na nasa tabi Niya , staying up late with her to work on diaphragm and breathing exercises . High school na ng lumabas ang kumpyansa ni Emma sa kaniyang sarili na matuto na siyang magsalita ng maayos - ang ibig niyang sabihin ng maayos , ay natuto na siyang magsalita ng konti sa harapan ng kaniyang mga kaibigan .
Sa isip Niya , siya lamang ang nag iisang estudyante ng kanilang paaralan ang wala kahit Isang kaibigan . Siya ang tunay at original na invisible girl , kagaya ng Isang Manila paper na walang kakulay kulay . She likes books and reading . Not boys and cars . Mas may thrill ang loob ng kaniyang imahinasyon keysa paparating na prom at games sa kanilang paaralan . Ito ang madalas na nasa isipan Niya at pinaniwalaan naman Niya .
"Okay na ako Mom , " Sabi ni Emma . "At magiging okay pa ako ," dagdag Niya at sabay na yumakap sa kaniyang ina . Masaya na mayakap ang familiar na haplos ng kaniyang ina at madama ang malambot na pagyakap sa kaniya . "Maybe we should all move to--"
"Actually dear , I have other plans. " iniabot ni Dina sa kaniya ang colorful na envelope . "What's this ?"
"Cruise to a new you .." Kinuha Niya ang makulay na ticket . Nakita ni Emma kung paano nagliwanag ang mukha na kaniyang ina dahil sa tuwa . "Three months in the Ocean , ..maglalayag tayo sa buong Asia ."
"Sounds heavenly .." Puna ni Emma ng makita Niya ang itinerary . Ang mga bansa na pupuntahan , mga maputing buhangin ng beaches , palm trees nodding lazily at the tropical breeze ., sunshine ... escape. She checked the departure date . " You're flying to Manila tonight ?"
"I didn't want to leave before ...well you know ."
"Before you found out whether or not I was going to be indicted for murder?"
"Malakas ang kumpyansa ko ukol sa imbistigasyon ng Kaso . Anong klasi naman akong ina kung nag-iisip ako ng masamang dahilan ? Kilala kita anak . Isa pa , ayaw ko lang na iwan ka habang hindi pa tapos ang imbistigasyon . Kaya ngayon, gusto Kong sumama ka sa akin sa cruise . What do you think ?" Agad na napukaw ang interes ni Emma , pero agad naman itong nawala . "Alam mong kailangan Kong manatili rito Mommy , para sa bahay ." Pinilit niyang ngumiti at binigay muli ang brochure sa kaniyang ina . " What an adventure ."
"I've got my passport . My bikinis and my Zyban tablets , all packed . "
"Zyban tablets ?"
" A prescription for quitting smoking . Siguro maglalayag ako bilang bagong ako ." Nilagay ng kaniyang ina ang ticket sa kaniyang purse . " Quitting smoking , that'd be new ."
" Twelve weeks , matagal din iyon ha ? Matagal na investment at maraming pera ang naipon ." Sabi ni Emma .
Dina shrugged her shoulders . " It's an investment to myself . Gusto Kong mag -aral ng bagong lenguwahe . Maybe, Spanish lessons , learn to play blackjack , dance the macarena , get a new hairstyle ., new make up ...new everything ." Dina lifted her teacup ." To adventure ," she said touching her teacup to Emma's .
",To adventure .."
Tumayo si Dina ." Gusto mo bang maglakad ?" Sinulyapan ni Emma ang purse ni Dina ." Siguro hindi mo pa masimulan ang iyong tablet no ?"
"Tumpak ."
Kinuha ni Emma ang kaniyang coat na nakasabit sa tree hall habang ang kaniyang ina ay nagsindi na ng kaniyang sigarilyo at lumabas .Dali dali naman sumunod si Emma sa ina . Habang sila ay naglalakad sa buhangin ay inisip ni Dina ang mga alon sa karagatan at ang simoy ng hangin . " Hindi ko ma miss ang lamig ," Sabi ni Dina habang niyakap ng mahigpit ang jacket sa kaniyang katawan . Konti lang naman ang nakakaalam na may mga pagkakataon na ang mala paraisong isla ng Bohol ang Long Island Beach ay parang nagyeyelo sa lamig sa ganitong panahon , napagkamalan ka na nasa ibang bansa dahil sa suot suot na jacket .
"Ma miss kita ." Sabi ni Emma ." This is going to be fabulous . You and Dad must be so excited ." she hastily added .
"Hindi sasama ang Daddy mo ."
Emma frowned . Siguro ang malakas na pag ihip ng hangin ang dahilan kung kaya mali ang pagdinig Niya . " Sinabi mo ba na si Daddy ay hindi sa---"
Tumango ang kaniyang Mommy'. Muntik ng matumba si Emma dahil sa seeweeds na kaniyang naapakan ." Hindi ako makapaniwala na Kaya mong maglayag na mag-Isa?" Tumawa si Dina . " Hindi rin ako makapaniwala ."
"Ayaw ni Daddy na maglayag?" Her Mother hesitated. " After thirty- five years of business travel , he's not interested . Getting him to go anywhere is like prying a snail off a rock ."
" You've never been away from Dad before.."
"He's been away from me ."
"That was different . Business iyon Mommy . Kausapin mo siya . Kailangan na makumbinsi mo siya na sumama . You and him ..the two of you would have such a good-time . "
"He's not coming." Ang tinig ni Dina ay sigurado ngunit halata naman na walang emosyon .
"Paano mo naman na siguro na ayaw nga Niya . Alam ko na wala siyang hilig na mag travel . Pero , siguro naman gusto Niya kapag kasa--"
"Emma , may gusto akong sabihin sa iyo ." umupo si Dina sa isang kahoy sa dalampasigan . Ang amoy ng nasusunog na kahoy at beer ay ebidensya na ang kahoy na inuupuan nila ay ginamit ng mga taong nag -eenjoy sa beach kapag gabi .
" Sit down ." She patted the spot beside her. " Kanina ko pa gustong sabihin ito sa iyo , naghahanap lang ako ng tiyempo . Kaya lang hindi ako magaling kapag ganitong bagay ."
Namutla si Emma , parang may malamig na humaplos sa kaniyang puso, maging sa kaniyang lalamunan . She sensed something different about her mother . Hindi maiwasan ni Emma ang kabahan dahil it was unlikely for her mother to go on a cruise ...alone , to plan everything at the spur of the moment ? Without her Dad ?