Mabilis ngunit maingat na bumalik si Grace sa kanyang silid, sa kanyang mga nakita ay tila may nabago sa kanyang damdamin, tila may nag-iba sa kanya. Sumampa siya sa kanyang papag at napasapo sa kanyang dibdib, napaliyad siya nang bahagya ngunit tila nabuhusan siya ng malamig na tubig ng marinig ang tinig sa kabilang silid.
Narinig pa niyang nag-usap ang mga ito. "Tulog na ba ang anak mo?" tinig ng lalaking kasama ng ina.
"Oo, huwag kang mag-alala tulog na iyon," tugon naman ng ina na tila kinikilig pa.
"Ang sarap mo talaga Marga, makakadalawang round ako ngayon," dinig pang wika ng lalakina hindi ganap na maunawaan kung ano ang ibig nitong sabihin.
Napahagikgik lalo ang kanyang ina dahilan upang mapatakip na si Grace sa tainga dahil hindi na niya nagugustuhan ang reaksyon ng katawan sa kanyang naririnig na harutan ng ina at ng kasamang lalaki.
"Ikaw din naman, alam mo na mang ikaw lang ang nakaka-satisfied sa akin," tugon na man ng ina saka hinalikan ang lalaki dahil dinig pa niya ang paghalik nito rito. "Angkinin mo ulit ako, gustong-gusto kong pinapasok mo ang malaki mong armas sa aking butas," palatak ng ina.
"Ganyan ang gusto ko sa 'yo, Marga, ma-L ka at nakakalib*g ang mga pinagsasabi mo," ganadong wika ng lalaki na kinahagikgik ng ina.
Pinilit ipikit ang mga mata ni Grace upang makatulog na ngunit malakas ang mga kalampag sa kabila lalo pa at nai-imagine ang elsenang nasaksihan kanina dahilan upang mag-init ang katawan. Pnilit niyang paglabanan ang damdaming umaahon sa kanyang kaibuturan.
"Grace, ano bang nangyayari sa 'yo?" sermon sa sarili saka nainis sa ina, dahil dito ay kakaiba ang kanyang nararamdaman. Muling nakarinig ng mga hinghing at ungol mula sa kabilang silid. Alas dos na ngadaling-araw kaya pinilit na niyang matlog dahl may pasok pa siya sa eskuwela.
Muli ay ipinikit ang mga mata hanggang sa unti-unti na siyang tinatangay ng antok ngunit bago pa mawala ang kanyang huwisyo ay muli na namang narinig ang mga halinghing ng ina, halinghing na nagpapainit sa kanyang pandama.
Hindi mawala-wala ang eksenang nakita kagabi, kahit may exam siya ay iyon ang paulit-ulit na lumilitaw sa imahinasyon. Tuloy ay kahit malamig ang silid-aralan kung nasaan siya naroroon ay nag-iinit ang kanyang pakiramdam, para siyang sinisilaban kaya pinapapawisan siya.
"O, Grace,bakit mukhang tagaktak ang pawis mo, lamig naman dito?" puna ng kanyang kaibigang si Weng.
"Baka, pinagppaawisan dahil hindi alam ang mga sagot sa exam," sabad naman ni Rona.
Dalaga na siya at nakakaramdam na rin siya ng kakaibang damdamin. Hindi na siya ang walong taong gulang na walang muwang at pwedeng paikot-ikutin ng ina o 'di kaya bilihan ng fried chicken sa kanto ay ayos na.
"Oh, ano na namang pnag-uusapan niyo diyan?" sita ng kanilang guro kaya mabilis na umayos ang mga kaibigan.
Nakamaang lang si Grace sa kawalan, mabuti na lamang at mabilis na nasagot ang kanilang exam dahil hinihila siya ng eksenang nasilip kagabi.
"Okay class, pass your papers," tinig ng kanilang guro sa geometry na bumasag sa kanyang kamalayan. Mabuti na lamang ay kanina pa niya natapos nasagutan lahat ng kanilang exam taliwas sa mga sapantaha ng mga kaibigan kaya siya pinagpapawisan.
"Bago ko makalimutang sabihin, I will be on leave for the next 3 month because I am giving birth. So, please, behave to your substitute instructor," paalala nito sa kanila saka ito nagpaalam.
Ingay ng buong klase ang sumunod na narinig dahil vacant period nila 'yon, may kanya-kanyang ginagawa at pinag-uusapan, agad siyang pinuntahan ng kaibigang si Weng.
"Oy! Kanina ka pa wala sa sarili mo," untag nito sa kanya. "May sakit ka ba?" dagdag pa nito sabay haplos sa kanyang noo.
"Ha?!"
"Tingnan mo 'to, sabi ko kanina ka pa wala sa sarili mo," anito matapos salatin ang noo niya kung may sinat ba siya. "Wala ka namang lagnat," dagdag pa nito.
"A, wala. Ala una na kasi ako natulog kagabi sa kaka-review," katwa dito. 'Buti na lang ang tumigil na sa pag-uusisa dahil wala siya sa mood na makipagkuwentuhan dito.
Hindi niya maipaliwanag kung bakit hindi niya matanggal sa isipan ang mga nakita kagabi, parang eksena sa pelikula na paulit-ulit nagpi-play sa isipan. Hindi naman siguro siya nababaliw, marahil ay masyado lang active ang isipan.
"Grabe, friend, ang talino mo na noon. hanggang ala-una ka talaga nag-review, pero teka bakit pinagpapawisan ka kanina?" anito na talagang napaniwala sa sinabi pero inusisa kung bakit siya init na init sa kabila ng malamig na classroom nila.
Napangiti na lamang siya upang ikatwa ang dahilan lung bakit siya pinagpapawisa. "Ang hirap kasi ng mga tanong, dami kong na-review pero ang ilan wala roon, alam mo namang sa scholarship ako naasa, iyong binibigay ni inay sakto lang sa allowance," kaila pa niya.
"Mabuti pa'y magmeryenda na muna tayo, nagutom ako," yaya ni Weng sa kanya.
Habang kasama ang kaibigan ay tila bagang at hindi napasok sa isipan ang mga sinasabi nito. Pinilit naman niyang ituon ang pansin dito pero iba talaga ang hatak ng makamundong eksena na nasaksihan kagabi.
"Di ba?" untag ni Weng sa kanya.
"Ha?" turan nang hindi talaga narinig ang sinabi nito.
"Hay! Ewan ko sa 'yo, sabi ko heto na ang coke, libre ko dahil malamang sa alamang ay wala kang pera," ulit nitong tila nagtatampo na dahil palagi siyang wala sa sarili.
Napangiti na lamang siya rito.
"Salamat," aniya sa kaibigan. Hindi kasi talaga mawala sa isipan ang nasaksihan kagabi sa siwang ng silid ng ina kahit anong pilit niyang iwaksi.
May hitsura din naman ang lalaking kaulayaw ng ina, ngayon niya lang nakita itong nagdala ng lalaki sa bahay nila. Hanggang sa pag-uwi ay laman pa rin ang isipan iyon.
Katulad ng dati ay alas-sais na siya nakauwi. Naglinis pa kasi siya ng library dahil siya ay isang student assistant ng kanilang librarian na nakakatululong ng malaki sa kanyang pag-aaral. Halos salitan lang din sila ng ina. Kapag gabi ay siya ang naiiwan sa bahay at natutulog ito naman ang sa araw.
"O, nariyan ka na pala, heto ang isang daan para baon mo bukas. May tinolang manok diyan,kumain ka na habang mainit-init pa ang sabaw," anito na nagmamadali na sa pag-alis.
"Opo, mama," aniya habang nakalabas na ito at pihadong hindi na nito narinig ang sinabi niya.
Dalaga na siya at lubos nang naiintindihan ang trabaho ng ina, sa totoo lang ay hindi niya alam ang dapat niyang maramdaman dito. Kung magagalit o maaawa dahil sa totoo lang ay ginawa nito ang lahat upang ibigay ang lahat ng gustuhin niya. Sa aspetong iyon ay hindi matatawaran ang pagiging ina nito ngunit minsan ay hindi niya maiwasang manliit dahil sa mga tsismis at pangmamata ng mga tao sa kanila dahil sa pinili nitong trabaho.
Katatapos lang ng pre-final nila sa unang semestre nila kaya medyo maluwag siya. Maaga siyang natulog dahil sa pagod na rin sa pag-aayos ng mga libro sa library.
Madaling-araw siya nang bigla siyang maalimpungatan, agad na sinipat ang lumang cell phone sa gilid ng kama. Mula doon ay nakitang alas-kuwatro na iyon. Muli siyang bumagsak sa kama upang muling humabol ng isang oras na tulog nang may maulinigan siya sa kabilang kuwarto ng ina.
Dinig na dinig niya ang bawat kaluskos roon gawa ng isang manipis na plywood lamang ang pagitan ng silid nila.
"Baka magising ang anak mo," dinig na wika ng lalaki sa ina.
"Hindi iyon, kilala ko 'yang anak ko. Tulog mantika iyan," anang naman ng ina saka mga kaluskos na ang sunod na narinig kasunod ng mga mahihinang ungol
Napalunok ng sunod-sunod si Grace dahil manbalik ang mga nasaksihang eksena ngunit napatigil nang marimih ang tanong ng lalaki sa ina.
"Ilang taon na ba ang anak mo," tanong ulit ng lalaki na tila naghahabol pa ng hininga.
"Seventeen pero lapit na mag-eighteen," wika ng ina na kagaya ng lalaki ay hingal din ito.
"Pwede na pala!" dinig na dinig na wika nito. Kinutuban siya sa sinabing iyon ng lalaki.
"Hoy! Mario, sinasabi ko sa 'yo sabihin mo lang kung may plano kang hindi maganda at ngayon pa lang ay ipapatumba na kita," tinig ng ina. "Kaya nga ako nagpuputa para maibigay lahat ang kailangan niya. Kaya ako nagtitiis na kahit ano sabihin sa akin ng kapitbahay namin ay okay lang huwag lang danasin ng anak ko ang hirap at humantong sa ganitong kalakaran ng lipunan." Mahabang katahimikan ang namayani.
Napaluha si Grace sa narinig buhat sa ina. "Kaya habang bata pa at kaya ng katawan ko ay naririto pa rin ako. Kapag nakapagtapos naman na iyang si Grace ay titigil na ako sa ganito," turan pa ng ina.
Dama niya sa tinig ng ina ang labis na pagpapahalaga. Batid niya ang labis na paghihirap nito dahil maaga itong namulat sa maagang responsibilidad.
Ilang minuto na ang lumipas at wala na siyang narinig buhat sa kabila. Tantiya niya ay tulog na ang mga ito kaya bumangon na siya ngunit hindi pa ganap na nakakatayo nang makarinig siya ng halinghing ng ina.
"O, sige pa Mario. Isagad mo pa. . . ahhh!" paanas na wika ng ina.
"Masarap ba mahal ko. . . ohhh!" daing din ng lalaki na tila sarap na sarap.
Muli ay lumukob sa katawan ang init. Hindi niya maintindihan ang pagnanasang bumubuhay sa katawan sa mga naririnig buhat sa kabilang dingding.
Maya ay narinig ang lagitlit ng kahoy na kama ng ina. Kasabay ng salitang pagdaing ng dalawa.
"Ahhh! Ahhh! Ohhh!" daing na nagpapainit sa buong katawan ni Grace. Sa bawat daing ay dinig pa niya ang bawat pag-ulos ng mga ito. Ang pagsugpong ng armas ng lalaki at lagusan ng ina.
"Kaya gustong-gusto kita Marga, kahit marami nang nakatikim sa 'yo, hindi ka pa rin tuyot. Basang-basa pa rin," hibang pang turan ng lalaki.