PINAGSADAHAN ng tingin ni Dayanara ang plantasyon ng Sugarcane. Na-e-enganyo ang kanyang mga binata at dalaga habang nakatanaw sa mga batang nagtatagu-taguan sa nagtataasang mga pananim. Nagtataka siya kung hindi ba nito nasasaktan sa tirik ng araw, habang siya ay nakasilong lamang sa payong na dala dala ng kanyang Nanny na si Jocelyn.
“Hmp! Mga binata’t dalaga na naglalaro pa rin.” Wika ni Jocelyn habang nakabusangot ang kanyang mukhang nakatanaw sa kanila. Bumaling naman si Dayanara sa kanya. Ang foundation sa mukha ni Jocelyn at unti unting natutunaw ng pawis.
“Kung siguro nakipaglaro ka rin noong kabataan mo, may asawa ka na ngayon, Ate.” Pabirong wika ni Dayanara habang seryoso ang kanyang mukha.
“Mismo—Ay, teka? Anong sinasabi mo?” tanong ni Jocelyn sa kanya at hinawakan na siya sa kanyang mga kamay. “Halika na nga at hinihintay ka na ng mga Daddy mo.” Anito. Nagpaubaya naman si Dayanara sa pagkakahawak in Jocelyn sa kanya hanggang makarating sila sa pinapagawang simbahan ng kanyang Daddy sa lugar.
Maingay ang paligid, kaliwa kanan ang mga nagpapanday, may mga babae ring naghahanda ng mga pagkain sa mga ito. Abala sa pakikipag-usap ang kanyang Daddy sa arkitekto. Lumapit sila dahilan ng pananantala ng pagsasalita ni Samuel, ang kanyang Daddy. “Narito na pala ang aking unica hija,” masayang bati sa kanya ng kanyang ama at sinalubong siya ng yakap.
Tipid namang ngiti ang iginawad ni Dayanara sa kanyang pagkatapos ay bumaling siya sa arkitekto na nakangiti lamang sa kanya. “She looks like her mother. Mukhang wala pong namana sa inyo, Pastor.” Biro naman ng Arkitekto.
“Diyan ka nagkakamali. Maganda si Dianne noon pa man pero syempre mas maganda ang anak ko dahil may namana sa akin.” Ani ng kanyang Ama at malakas na tumawa.
“Hindi ho ba siya sumama sa inyo?”
“Nasa Maynila. Napapagaling,” ani naman ni Samuel.
“Ano pala ang sakit niya?” tanong ng Ariktekto sa kanya. Napatingin naman si Samuel kay Dayanara. Nanatili namang walang kibo si Dayanara kaya hindi alam ng ama kung nakikinig ito sa pinag-uusapan nila o nasa malayong lugar naman ang isipan.
Buntong-hininga na lamang ang pinakawala ni Dayanara at tumalikod na lamang. Sumunod sa kanya si Jocelyn na pinapayungan lamang siya. Muntik pang madapa ang katulong na dalaga dahil sa mabilis na paglalakad ni Dayanara. Gustong makalimutan ni Dayanara ang sakit ng kanyang Mommy kaya siya pumayag na magbakasyon sa San Vicente.
“Huwag kang mag-aalala. Gagaling ang Mommy mo. Manalig lang tayo sa Diyos.” Nakangiting sambit ni Jocelyn. Hindi naman nagsalita si Dayanara. Hindi siya sigurado sa sinasabi ng kanyang Nanny dahil tila hindi naman pinapakinggan ng Diyos ang kanyang mga panalangin.
Hapon nang umattend sila ng thanksgiving sa kabilang simbahan upang magpasalamat sa kanilang ligtas na pagpunta sa San Vicente. Habang nangangaral ang Pastor ay napatingin si Dayanara sa mga kabataan na sa tingin niya ay kasing edad niya lamang sa kabilang upuan. Umaagikik ang babae habang ang kamay ng lalake ay panay laro sa loob ng saya nito.
Hindi matanggal ng paningin ni Dayanara sa kamay ng lalake hanggang bumaling ang lalake sa kanya kaya mabilis na napabitiw ito sa dalagang katabi. Tumikhim ang lalake at nagkunwari na lamang na nakikinig sa pastor. Ngumisi naman si Dayanara at bumaling na rin sa Pastor na kasalukuyang itinataas ang kamay habang pikit-matang nagsasalita sa salita ng Diyos.
Hindi na bago siya sa kanya ang makakita ng mga taong wala sa isipan ang pangangaral ng simbahan. Noon sa Maynila, naging saksi siya sa mga kabataang naglalaro ng phone habang nagsasalita ang pastor sa harapan, may ibang matatanda na natutulog, at may iba ring nakikipagchismisan. Sa tingin niya ay pumupunta lamang sa simbahan ang mga taong iyon dahil sa impluwensya ng relihiyon at hindi dahil kanilang pananampalataya sa Diyos.
Isa na siya roon….
“Pwede ba ako sumali?” tanong ni Dayanara sa mga magkakaibigan na nagbabalak maglaro pagkatapos ng thanksgiving. Kabilang sa magkakaibigan na iyon ay ang babae at lalakeng nahuli niya kanina na naghaharutan sa loob ng simbahan.
“Sino ‘yan?” bulong ng isang matangkad na lalake sa kanyang kasama.
“Anak ni Pastor Samuel,” tugon naman sa kanyang isa.
Naririnig lamang iyon ni Dayanara habang napapansin niyang kakaiba ang tingin sa kanya ng mga kabataan. Tila natatakot sila sa presensya niya at may iba ring hindi makapaniwala na kinakausap sila ng dalaga. Kailangan niyang makisama kahit pa malayo ang stado ng buhay niya sa kanila lalo na’t sa darating na pasukan ay sa San Vicente siya mag-aaral.
Lumapit ang isang babae sa kanya at hinawakan siya sa kanyang braso. Sandaling nagulat si Dayanara sa ginawa ng babae pero mabilis na gumuhit ang ngiti sa labi niya nang may isang naglakas loob na lapitan siya. “Tutal kulang naman tayo ng members, bakit hindi na natin isama si Dayanara.” Ani ni Antonette Abetierre.
“Ang kapal talaga ng mukha mo, Antonette. Baka pagalitan tayo ng Papa niyan kapag may masamang nangyari d’yan.” Ani ng isa.
“Ang OA niyo naman!” ani ni Atonette at napatingin sa kanya. “Mahina ang internet dito sa lugar namin kaya para malibang kami, naglalaro na lamang kami. Ganito ang mechanics ng game, handa ka na bang makinig?” anong ni Antonette sa kanya na ikinatango naman ni Dayanara.
“Si Mercy ang taya. Magtatago ka kahit saang sulok ng simbahan. Kapag nahuli ka, mag uunahan kayo sa punong kahoy na yan at ang mahuhuli ay ikaw ang maghahanap sa ibang nakatago.” wika ni Antonette. Napangiti naman si Dayanara saka sila nag-umpisang maglaro nang magsimulang kumanta si Mercy habang nakatago ang kanyang mga mata sa punong kahoy.
“Tagu-taguan, maliwanag ang buwan. Masarap maglaro sa kadiliman ng buwan. 'Pag kabilang kong sampu. Nakatago na kayo. Isa, dalawa, ... tatlo!”
Nang mapansin ni Dayanara na naguunahan sa pagtakbo ang mga kasama niya ay nakitakbo rin siya. “Tingnan mo ang mga batang ire. Dalaga at binata na naglalaro pa rin!” reklamo ng isang matanda. Dahil lagpas hanggang tuhod ang saya ni Dayanara ay inangat niya ito nang maisipan niyang humakbang sa isang madilim na pasilyo sa likuran ng simbahan.
Malaki ang mga bintana at pumapasok doon ang kahel na liwanag mula sa palubong na araw. Binuksan niya ang isang nakasarang pintuan. Hindi niya alam kung pwede roon magtago pero wala namang katao tako kaya siguro’y hindi siya mapapagalitan doon.
Binuksan niya ang malaki at lumang aparador saka doon pumasok. Isinara niya pabalik ang Aparador saka niyakap na lamang ang mga tuhod. Doon niya lamang napansin ang mga damit na nakasampay sa loob. Iniisa isa niyang inayos ito dahil tinatakpan nito ang kanyang mga mata.
Mayamaya ay narinig siyang isang kalampag sa labas. Umaagik-ik ang isang babae at may naririnig siyang boses ng isang lalakeng bumubulong. Hindi naman malinaw sa kanya ang pinag-uusapan ng dalawa.
Nakahanda na si Dayanara na kung sakaling si Mercy man ang nasa labas at mahuli siya ay bibilisan niya ang kanyang pagtakbo. Hindi siya kailanman nakipagunahan sa habulan pero pipilitin niyang hindi maging taya ngayon.
“Tagal….” bulong niya. May naririnig siyang kalampag pero hindi pa rin binubuksan ang aparador.
Ilang sandali pa’y naisipan niyang buksan nang bahagya ang pintuan. Sumilip siya mula sa maliit na nakaawang na pinto at hinahanap ng kanyang mga mata kung saan nanggaling ang mga ingay.
Napatakip siya ng bibig nang makita ang isang lalake at babaeng naghahalikan. Akala niya ay ang dalawang naghaharutan kanina pero ang lalake ay mas mature nang kaunti ang hitsura.
Nakaupo ang babae sa mesa habang nasa gitna ng mga hita niya ang lalake. Itinaas ng lalake ang kanyang dalawang hita ng babae habang hindi ito tinitigilan sa paghalik saka niya ipinasok ang kanyang dalawang braso sa loob nito at hinila ang suot suot nitong panty.
“Augustin…” ungol ng babae na namumula nang dali daling kinalas ng lalake ang kanyang sinturon at ibinaba ang kanyang suot suot na jeans. Napalunok naman si Dayanara sa kanyang nakikita, pero hindi niya maintindihan ang sariling nararamdaman nang mapako ang kanyang mga mata sa pribadong parte ng lalakeng ipinapasok sa pribado ring parte ng babae.
“B-baka may makakita,” ani ng babae nang nagsimulang maglabas masok ang lalake sa kanya. Napaangat ang paningin ni Dayanara sa mukha ng lalakeng kasalukuyang nakaawang nang bahagya ang bibig habang nakatingala at nakapikit. “Ahh! Ahh!”
Sa bawat pag labas masok ng lalake sa kanya ay sinasabayan naman iyon ng ungol ng babae. Hindi naniniwala si Dayanara na kayang gawin ng mga kaedad niya ang ganitong mga bagay. Marahil ay mag-asawa ang dalawang ito o kaya nama’y ikakasal na, ngunit napakabata pa nila para mag-asawa.
Nang magtakip siya ng kanyang tenga ay hindi niya namamalayan na nasiko niya ang nakaawang na pintuan dahilan ng pagbukas nito nang tuluyan. Napatingin sa direksyon niya ang babae dahilan ng pagsigaw nito sa gulat. Bahagyang ring natigilan si Dayanara nang magtama ang mga mata nila ng lalake na kasalukuyang dali daling isinusuot ang kanyang maong.
“Huwag mong isumbong kay Pastor, please.” Natatarantang wika ng lalake na wala sa sariling ikinatango naman ni Dayanara.