"Kuya Arlottttt! Waaahhhhh! May dugo po! May dugoooo!" sigaw ni Marilag. Nagmamadali itong lumabas ng kweba na kanilang tinutuluyan.
Nagulat naman si Arlott ng marinig ang pagsigaw na iyon ni Marilag. Mababakas sa tono ng boses nito ang takot. Kaya naman nabitawan niya ang mga panggatong na kanyang kinuha at agad na sinalubong ito.
"Anong dugo ang sinabi mo, nasaan?!" nag-aalalang tanong niya sa babae.
Maluha-luha naman siya nitong tiningala tsaka minabuti nitong umupo sa isang medyo malapad na bato na malapit lamang sa kanya. Tsaka nito ibinukaka ang dalawa nitong hita.
"D-Dito po kuya sa pepe ko may dugo. N-Nagulat nga po ako pagising ko may umaagos na po eh." maiyak-iyak na turan nito sabay turo sa bahaging iyon ng pagitan ng hita nito na nilalabasan ang paunti-unting dugo.
"Ano ba kasing ginawa mo diyan bakit dumugo? Pasaway ka siguro may ipinasok ka diyan ano?" nag-aalala ng mga tanong niya dito.
Lumapit siya dito at pinasadahan ng haplos ng daliri niya ang parte ng hiwa nito kung saan may lumalabas dugo. Inamoy niya ang kanyang kamay na nabahiran ng dugo nito para matiyak kung totoo ngang dugo ang lumalabas doon. At nagulat siya dahil naamoy niya na totoo nga ang dugo na lumalabas doon.
"Anong gagawin natin diyan, wala pa naman tayong alam na gamot para diyan. Bakit kasi dumudugo pero wala namang sugat saan mo ba nakuha ang sakit na iyan?!" nag-aalalang tanong niya dito. Nag-iisip siya kung papaano niya mapapahinto ang dugong lumalabas doon.
"Hindi ko nga rin po alam Kuya, tsaka po wala po akong ipinapasok d'yan. N-Natatakot po ako, mamamatay na ba ako K-Kuya? Gusto ko pa pong maranasan na manirahan sa kapatagan kaya ayaw ko pa pong mamatay," umiiyak na wika nito sa kanya.
"Hindi ka naman siguro mamamatay nang dahil diya, kunti-kunti lang naman ang lumalabas na dugo." wika niya tsaka muling pinasadahan ng daliri ang bahaging iyon na dumudugo at inilapat niya ang kanyang palad na tila makakatulong iyon para maampat ang dugo ng babae.
"Aahhhh K-Kuya, a-ang sarap po!" nakamulagat ang mga matang wika nito sa kanya.
"Masarap? Hindi ba't may sugat yan, kaya dumudugo. Bakit ka nasasarapan?" kunot noong tanong niya rito.
"H-Hindi ko rin po alam kuya eh, pero parang hindi naman po siya sugat kasi hindi siya masakit." sagot nito sa kanya.
"Gano'n ba? Mabuti na lang hindi masakit, subukan mo kayang maligo doon sa maliit na lawa na palagi natin pinapaliguan. Tatapusin ko lang itong mga kahoy na panggatong na isalansan dahil mamaya manghuhuli ako ng isda doon sa unahang sapa dahil malalaki ang mga isda doon."
"Okay po kuya, sige po pupunta na lang po ako doon para po mahugasan ko rin ito. Baka mawala na po iyong pagdurugo." sagot nito tsaka tumayo na ito mula sa kinauupuan na medyo malaking bato. Naglakad na patungo sa lawa na nasa may bandang kaliwa ng kweba.
Nasundan na lamang naman niya ito ng tingin at habang naglalakad ito ay hindi niya maiwasan na humanga sa napakagandang hubog ng katawan nito. Hubo't hubad sila pero para sa kanila ay natural na lamang iyon. Sabay naman silang lumaki at wala nga sa isipan nila ang mga makamundong bagay.
Natatandaan naman niya na dapat ay nakadamit silang dalawa ni Marilag pero dahil nga sa wala naman silang pagkukuhanan ng damit. Hinayaan na lamang nilang nakahubad sila. Noon sinubukan nilang gumawa ng pantakip sa kanilang mga katawan gamit ang pinagtagpi-tagping tuyong dahon pero hindi rin maayos ang pagkakagawa at minsan pa nangati ang kanilang mga katawan. Kaya minabuti nila na wag na lang magtakip ng katawan. Wala na rin naman silang pakialam dahil magkapatid na ang turingan nila. Limot na nga niya kung ano ang pangalan ng kaniyang mga magulang, basta natatandaan lamang niya noon, pinagtago sila ng kaniyang Mommy dito sa kweba na noon ay napapalibutan pa ng malalagong damo.
Simula noon, itinanim na niya sa kaniyang isipan na bunsong kapatid niya si Marilag. At kailangan niya itong protektahan kahit na anong mangyari.
Nang matapos niyang isalansan ang mga panggatong na kanyang kinuha ay nagpasya siya na magtungo na sa sapa na balak niyang pang hulihan ng kanilang makakain para sa pananghalian.
Nasanay na siyang nanghuli ng isda na gamit lamang ang kawayan na nilagyan niya ng tulis. Malalaki nga ang isda sa bandang iyon ng sapa kaya naman tuwang-tuwa siya at ilang oras lamang siya na sa panghuhuli ay marami na siyang nahuli at tamang-tama na iyon na pagkain nila ngayong maghapon at hanggang kinabukasan.
Pagkuwa'y bumalik na siya sa kanilang tinitirhang kweba balak niya na ibilad sa araw ang ilang isda niyang nahuli dahil medyo marami ang nahuli niya ngayon. Gano'n ang ginagawa niya para maaari pa nilang kainin iyon kinabukasan. Hindi niya alam kung tama ang kaniyang ginagawa basta na lamang natutunan niya ang mga gano'ng bagay para mabuhay sila sa gitna ng kagubatan na iyon.
Ibinibilad na niya ang ilang isdang kanyang nahuli para makain pa nila kinabukasan. Nang lumapit sa kanya si Marilag na noon ay mukhang maayos na ang pakiramdam.
"Kuya, bakit po malungkot nanaman, medyo nangungulubot at nakalawit po s'ya?" Tanong ng dalagang si Marilag kay Arlott sabay turo sa bagay na nasa pagitan ng kaniyang hita.
Nakaupo noon ang hubo't hubad na si Marilag habang pinapanood siya sa paglalagay sa ginawa niyang patuyuan ng isda.
"Hindi ko nga rin alam eh, baka nalamigan dahil napakalamig ng tubig sa sapa kanina sa panghuhuli ko nitong isda. Kumusta na, dumudugo pa rin ba ang pepe mo?" Sagot niya dito habang isa-isang inaayos sa patuyuan ang isda. Tinanong na rin niya kung dumudugo pa rin ang pepe nito. Iyon kasi ang natatandaan niyang tawag sa bagay na iyon ng babae.
"Okey lang po Kuya, may lumalabas pa pong dugo pero wala naman pong masakit. Uhhmm gusto mo po ba Kuya hawakan ko po para po tumigas ulit?" Inosenteng tanong ulit ng dalaga. Lumapit pa ito ng husto para sipatin ang bagay na iyon sa pagitan ng hita niya.
"Mabuti naman kung gano'n, sana tumigil na ang pagdurugo. Tsaka hayaan mo na itong pututoy ko, di naman masakit eh, tsaka masarap kasi kapag hinahawakan mo pero kapag inalis mo na ang kamay mo sumasakit naman s'ya kaya wag na lang." Tanggi niya sa nais nito.
"Ay gano'n po ba? Kapag po sumakit Kuya, hihilutin ko na lang po. Hindi po ba nawawala na iyong sakit kapag pinapahilot mo po sa akin?" wika muli nito.
"Sige nga Marilag, hawakan mo tapos hilutin mo na din. Bitawan mo na s'ya kapag sumuka na, ang sarap kasi kapag gano'n tapos nawawala na rin iyong sakit." Wika niya sa dalaga, tsaka itinigil na muna ang ginagawa para ipahilot kay Marilag ang bahaging iyon ng katawan niya.
Isang umaga kasi pagkagising nila ay nagising siya na nakatayo iyon, ilang taon na rin ang nakakaraan Tapos sobrang sakit kaya naman sa sobrang pag-aalala sa kanya ni Marilag ay hinawakan nito iyon at dahil ang alam niya kapag may masakit ay pinapahilot kaya pinahilot niya kay Marilag. Sobrang nasarapan siya ng ginawang paghilot ng dalaga at ilang sandali lang ay sumuka na iyon ng puting likido. Nawala na ang sakit na iyon at ng puson niya kaya naman naginhawahan siya nang mga oras na iyon. Simula noon kapag nararamdaman niya na sumasakit ay paulit-ulit na hinihilot iyon ni Marilag.
"Okey po Kuya!" Masiglang wika ng dalaga tsaka marahang hinawakan na ang bahagyang nangungulubot at lupaypay na bagay na iyon sa pagitan ng kanyang hita na kung di s'ya nagkakamali tinatawag dati ng kaniyang Mommy na "pututoy".
"Uuuggghhhhhh, ang s-sarappp Marilaggg...." Daing niya ng simulan ng hilutin ng dalaga ang pututoy niya.
End of Prologue
Started: Nov. 17, 2023