"B-Bakit po?"
Hindi na napigilang tanong ni Issa sa Nanay niya habang kumakain sila ng breakfast kinaumagahan. Kanina niya pa kasi napapansin na panay ang sulyap nito sa kanya.
Medyo nagtataka rin siya dahil di tulad madalas ay nagising siyang nakapaghanda na ito ng pang-umagahan nila. Madalas kaso ay siya pa ang mamu-mroblema sa paghahanda ng pagkain nila. Nakakatuwang bumili ito ng itlog pang ulam nila pati na rin pandesal. Isinaing na rin nito ang natitira nilang bigas dahil hindi naman niya iyon inubos na sinaing kagabi at baka masira lang kinaumagahan.
"Wala naman anak. Nagagandahan lang ako sa iyo tsaka napansin kong dalaga ka na pala. Lumalaki na nga iyang mga dede mo." Anang Nanay niya.
Napayuko naman siya at awtomatikong napahawak sa dibdib niya.
"O-Opo 'nay. Kinse anyos na po kaso ako." kumpirma niya rito.
"Kaya nga." anito at tumitig pa sa kanya. Halatang may gusto pa itong sabihin kaya hinintay na lang niyang magsalita ito ulit at nagsimula na lang siyang kumain.
"Ang hirap ng buhay natin, 'nak. Ramdam mo naman, 'di ba? Kahit araw-araw akong kumayod at magkanda kuba sa paglalaba at mapaos kakatawag ng mga pasahero ay kulang pa rin talaga ang kinikita ko..."
Sa murang edad ay ramdam niya na parang may ibang gustong ipunto ang Nanay niya. Kilala na kasi niya ito. Hindi ito magda-drama ng ganoon kung walang dahilan dahil madalas ay seryoso ito at nakasinghal sa kanya.
Tumingin siya rito at tumango. Alam niyang hindi pa ito tapos sa sinasabi nito.
"Pero alam mo, 'nak, may naisip na akong solusyon kung paano tayo mas madaling kikita ng maraming pera."
Agad siyang napatunghay dito at nagliwanag ang mukha niya dahil sa naramdamang pag-asa. Ni hindi na nga niya pinag-aksayahan ng pansin ang pagiging malambing sa klase ng pagkausap nito sa kanya. May paraan naman pala para hindi na sila maghikahos! Kahit di kalakihang pera, ayos na sa kanya basta makabayad lang sila sa mga utang nila at makakain ng tatlong beses sa isang araw nang hindi na nangungutang. Iyon lang ay sapat na sa kanya. Nagtatrabaho naman sila kaya alam niyang unti-unti ay makakaahon din sila basta tigilan lang ng Nanay niya ang pagbibisyo nito.
"Ano po iyon, 'nay?" Excited niyang tanong.
"Simple lang... May kakausapin ka lang sa internet at sasayawan mo siya. Iyon lang."
Agad nabura ang mga ngiti niya at binundol ng kaba ang dibdib niya. Hindi maganda ang naging kutob niya sa sinabi ng Nanay niya.
"P-Po??"
"Ang sabi ko, Issa, sasayawan mo lang ang kausap mo at bibigyan na niya tayo ng malaking pera." Bigla ay naging seryoso na ang Nanay niya.
"Po? P-Paano naman--"
"Sa internet nga. Di ka ba nakikinig? Sasayawan mo lang ang kliyente at kung may ipapagawa siya sa iyo ay gawin mo para dagdagan niya ang perang ibibigay sa iyo. Ganoon lang ka-simple. Wala kang dapat na ipag-alala dahil sa internet lang kayo magkikita. Naiintindihan mo? Kahit maghubad ka sa harap niya ay wala siya sa iyong makukuha. Ni hindi ka niya mahahawakan." Dagdag pa ng Nanay niya na tuluyang nagpakaba sa kanya.
Siya... magsasayaw at maghuhubad para kumita ng pera?? Kahit teenager pa lang siya ay alam niyang hindi tama ang ipinapagawa ng Nanay niya sa kanya. At kahit pa siguro walang masama sa gawaing iyon ay hindi niya iyon makakayang gawin! Hindi niya yata maaatim na may ibang taong makakakita sa hubad niyang katawan. Kahit maliliit pa ang mga s**o niya at nagsisimula pa lang tumubo ang mga bulbol niya ay dapat niyang ingatan ang sarili niya!
"Ayaw mo ba? Ayaw mo bang tulungan ang Nanay na kumita ng mas maraming pera??" tila nagpapakonsensiyang tanong nito.
"N-Nay... Tinutulungan ko naman po kayo, 'di ba? Nagtitinda naman po ako ng mga meryenda at--"
"Pero kakarampot lang na barya ang kinikita mo roon! Ang dami mo pang projects sa school! Akala mo ba madali ko lang kinita ang mga ipinambili ko ng mga gamit mo sa paaralan? Akala mo ba napulot ko lang ang ipinambili ko ng uniporme at sapatos mo? Ikakain ko na nga lang ipinambayad ko pa sa kuntribusyon mo sa iskwelahan. Imbes na kumita ako ng pera ay naaabala pa ako sa pagpunta sa parent's meeting na 'yan. Tapos ipinagmamalaki mo yang bente pesos na kita mo sa pagtitinda mo ng meryenda?" mahaba nitong salaysay.
Bakit pakiramdam niya ay sinusumbatan siya nito at kinokonsensiya? Sinabi lang niya na nagtitinda siya para kumita rin ng pera ay ang dami na nitong sinabi sa kanya. Kung tutuusin nga ay hindi na siya humihingi rito ng pambili sa iba pang kailangan sa school tuwing may activities sila gaya ng pagpapa-print o photocopy ng files na kailangan sa mga activities sa school nila.
At nakakasama lang ng loob na parang isinusumbat nito sa kanya ang mga ibinibigay nito sa kanya. Hindi ba't responsibilidad naman talaga nito iyon bilang ina niya? Kung tutuusin nga ay hindi na nito masyadong napupunan ang obligasyon nito sa kanya dahil mas inuuna na nito ang mga kaibigan at bisyo nito kaysa sa kanya. Kung masamang bata nga lang siguro siya ay baka nagrebelde na siya at napariwara ang buhay niya. Baka nag-adik na rin siya o naging magnanakaw o snatcher kagaya na lang ng ilang mga kababata niya na napapabayaan ng mga magulang.
Pero imbes na magsalita pa at ipaliwanag at ipagtanggol ang sarili niya ay nanahimik na lang siya at baka tuluyan na itong magalit sa kanya. Sila na lang ang magkasama sa buhay kaya dapat silang mag-unawaan at magtulungan. At bilang anak ay mahal na mahal niya ang Nanay niya kahit na marami itong pagkukulang at kapabayaan.
"Pinagmamalakihan mo na ba ako, Issa?"
"Hindi po ganoon ang ibig kong sabihin, 'nay
" mapagpakumbaba niyang sagot dito.
"Eh bakit parang ayaw mong tumulong sa'kin na kumita ng mas malaking pera? Pag ginawa mo iyon, hindi mo na kailangang magtinda ng meryenda at hindi ko na rin kailangang maglabada. Magsasayaw ka lang Issa at magpapakita ng katawan. Ito na ang solusyon sa problema natin sa pera." pagdidiin nito sa gustong ipagawa sa kanya.
"P-Pero..." Paano naman ang dignidad niya? Kahit sabihing sa internet lang iyon ay siguradong bababa ang tingin niya sa sarili niya kapag ibinalandra niya sa ibang tao ang buong katawan niya... Siguradong habang-buhay na rin iyong magiging bangungunot niya dahil kahit sa internet lang ay bababuyin ng kung sino ang katawan niya... Hindi na niya mabubura ang pangyayaring iyon sa buhay niya kung papayag siya.
"Mag-iinarte ka pa ba?? Oh sige, kung ayaw mo ay mag-isip ka ng ibang paraan kung paano tayo makakakuha ng malaking pera sa mabilis na paraan!" mabagsik nitong hamon sa kanya.
Bumubulong-bulong pa ito na lalong ikinagulo ng pag-iisip niya.
Ayaw niya talagang maging kasangkapan ng child pornography. Alam niya ang tungkol sa bagay na iyon kahit kinse anyos pa lang siya dahil minsan ay napanuod na niya sa balita ang mga ganoong gawain. Natatakot siya... At sobrang nag-aalala para sa mangyayari sa kanya.
"N-Nay, di ba po bawal iyon? Paano kung mahuli tayo? Ayaw kong makulong, 'Nay..." Bigla ay nakaramdam siya ng kaunting pag-asa na baka magbago na ang isip ng Nanay niya dahil sa sinabi niya.
"Tanga ka pala, eh! Hindi mo naman iyon araw-araw na gagawin. Tsaka mamimili lang tayo ng customer at sisiguraguhin ko munang legit kumabaga! Kaya wag ka nang mag-alala." paninigurado pa nito sa kanya.
Napabuntong-hininga na lang siya. Nasabihan pa tuloy siyang tanga.
"Pero--"
"Ang dami mo namang reklamo! Basta gagawin natin ang sinabi ko! Pagkakain mo ay maligo ka na at maghanda para mamaya ay may pera na tayo. Sayang naman iyang ganda ng katawan mo kung hindi natin papakinabangan ngayong gipit na gipit tayo. Iyang ganyang mga katawan pa naman daw ang gusto ng mga parokyano." nakangisi nang sabi ng Nanay niya.
'Daw?' Hindi kaya inimpluwensiyahan ang Nanay niya ng mga kalaban nito sa sugal at ng mga kainuman nito ng tungkol sa ipinapagawa nito sa kanya?
"Bilisan mo na, Issa! Nakahiram na rin ako ng ng seksing damit na isusuot mo mamaya. At kapag inutusan ka nang maghubad ng kliyente, gawin mo agad at wag na wag kang mag-iinarte!"
Napalunok siya sa sinabi nito. Mukhang wala na talaga siyang takas sa gustong ipagawa nito.