ตอนที่11ลู่ทางหาเงินเข้าบ้าน
ข้าวฟ่างกลับมา ก็เห็นพ่อและพี่ชายขุดบ่อน้ำเสร็จแล้ว พ่อบอกว่ายิ่งขุดเหมือนน้ำจะยิ่งออกมาเยอะขึ้นเรื่อย ๆ ถือว่าเป็นเรื่องที่ดี เป็นความโชคดีของครอบครัวเธอที่ไม่ต้องไปหาบน้ำไกลเหมือนที่ผ่านมา ทั้งสามคนเดินกลับมาที่บ้าน
"พี่ข้าว พี่ชาย พ่อ มานั่งตรงนี้ หลับตาก่อนครับ..สมจะนับหนึ่งถึงสามแล้วทุกคนค่อยๆลืมตานะครับ..หนึ่ง..สอง..สาม” มือน้อย ๆยื่นลูกอมมาหนึ่งถุง น่าจะมี 12 เม็ด แล้วใช้พ่อแกะให้
"แม่กับสมและภูมินำเห็ดไปที่ร้านลุงลือ เขาซื้อเห็ดหมดเลย ก็เลยซื้อลูกอมมาให้น้อง แต่สมไม่ยอมกินบอกว่าจะกินพร้อมพี่ ๆ" แม่บอกทุกคน
"ใช่แล้วพี่ชาย พี่ข้าว พวกเราได้เงิน ตั้ง 30 บาทครับ แม่ซื้อเนื้อหมูมาด้วย" เด็กน้อยเห็นแม่ซื้อเกลือ พริกแห้ง กระเทียม แล้วหอมแดงที่เริ่มฝ่อเพราะจะกลายเป็นต้นอ่อนด้วย…ความจริงขวัญเรือนขอซื้อต่อเพื่อจะเอามาปลูก แต่ป้าพรภรรยาของลุงลือให้นางฟรี บอกว่าถ้าต้นหอมออกเยอะค่อยมาแบ่งให้กินก็ได้ นางจึงยอมรับไว้แล้วยังซื้อน้ำมันหมูที่ขายเป็นขวด จากนั้นซื้อสบู่ 3 ก้อนที่ไม่ใช่สบู่ลาย พร้อมแปรงสีฟันยาสีฟันใหม่ให้ทุกคน
“งั้นก็มากินกันเลย แต่ให้พ่อกับแม่กินก่อน” ข้าวฟ่างเห็นน้องชายอยากกินมานานแล้ว เลยบอกให้พ่อกับแม่กินก่อน สุดท้ายทั้งสองผัวเมียต้องกินด้วย ไม่อย่างนั้นลูก ๆจะไม่ยอมกิน
"โอ้..โห่..ไก่ ไก่อะไรพี่ข้าว ขนสวยจังเลย" สมตกใจ อยู่ ๆพี่สาวนำไก่ออกมาจากสร้อย แล้วขนมันสวยมากๆ
"พี่ไปเจอมันกำลังถูกงูรัด เลยเข้าไปช่วยมัน แล้วขนงามก็จะมาอยู่กับพวกเรา"
"ฮะ ชื่อขนงามเหรอน้องข้าว หุ หุ หุ" สมชายกลั้นขำไม่ไหว
"พ่อ แม่ พี่ชายหัวเราะข้าว ก็ขนมันงาม ใช้ชื่อขนงามถูแล้ว พี่ชายหยุดหัวเราะข้าวได้แล้วนเ คอยดูถ้าขนงามออกไข่ ข้าวจะไม่ให้พี่กินเลย"
"เอ๋ ตัวเมียเหรอ งั้นดีเลยพี่จะทำเล้าไก่ให้นะ หายงอนพี่เถอะ ขนงามก็น่ารักดีออก" พี่น้องหยอกล้อกันแบบนี้ทำให้คนเป็นพ่อแม่ยิ้มออกมา ที่ผ่านมาสมชายจะเคร่งขรึม พูดน้อย แต่เวลานี้ทุกอย่างดูเหมือนจะคลี่คลายไปในทางที่ดีขึ้น ทางด้านขนงาม เพิ่งพลัดพรากจากสามี ไม่รู้ว่าตาทึ่มจะตามหามันเจอหรือเปล่า แต่อย่างน้อยนางก็ยังมีชีวิตอยู่
ตอนเที่ยงแม่ทำแกงหน่อไม้สดใส่ซี่โครงหมูที่ซื้อมาตอนกลางวัน แล้วผัดเห็ดหูหนูใส่ไข่ กลิ่นหอมของน้ำมันหมู ทำให้ฉันกลืนน้ำลาย แล้วเป็นอีกมื้อที่ครอบครัวพวกเราได้กินกับข้าวที่อิ่มอร่อยและมีแต่ความสุขกันถ้วนหน้า
กลางวันพี่คม ป้ามาลัย ลุงสมานและชาวบ้านที่คุ้นเคย 5 คน มาช่วยพ่อต่อเติมบ้าน หรือกระท่อม ป้ามาลัยเอาเนื้อหมูแห้ง 1 กิโล ปลาแห้ง 1กิโล และไข่เค็มอีก10 ลูกมาให้แม่ บอกว่าลูกชายปู่ทิดฝากขึ้นมาเมื่อเช้านี้
ช่วงบ่ายพ่อพาทุกคนไปตัดไม้ แม่ ลุงสมานและป้ามาลัย ถางหญ้า ปรับที่ดินบริเวณใกล้บ้าน เพื่อจะต่อเติมห้องนอนและห้องครัว
ใช้เวลาไม่นาน ทั้งหมดก็แบกไม้และไม้ไผ่กลับมา แล้วลงมือขุดเสา พ่อและพี่ชายคุยกันแล้ว พวกเขาจะสร้างบ้านชั่วคราวก่อน ถ้าจะเอาแบบดีๆ คงต้องหาเงินเพิ่มสักก้อน ซึ่งแมัก็เห็นด้วย ความจริงฉันอยากได้รั้วบ้านก่อน แล้วค่อยสร้างบ้านใหม่ เห็นทีต้องบอกพี่ชายและพ่อซะแล้ว
ลักษณะแบบบ้านหรือกระท่อมที่ทำตอนนี้คือต่อเติมจากหลังเดิม ยื่นมาข้างๆ แต่จะอยู่ต่ำกว่าหลังแรก ชั้นล่างจะเป็นที่อยู่ขนงาม กับที่เก็บฟืน หลังคาทำจากสังกะสีที่ปู่ทิดยกให้ ฝาบ้านและพื้นที่ปูก็ทำจากไม้ไผ่ สุดท้ายกว่าจะเสร็จก็เป็นเวลาเย็นพอดี พ่อและแม่ให้ทุกคนกินข้าวเย็นด้วยกัน แต่ทุกคนปฏิเสธ
ฉันที่มีกล้วยอยู่ เลยให้แม่แบ่งกล้วยให้คนละหวีกับเห็ดหูหนูที่น้องสมเอามาเมื่อเช้าคนละห่อ ส่วนป้ามาลัยกับลุงสมานได้กล้วย หน่อไม้สดและเห็ดหูหนูติดมือกลับไปด้วย ลุงสมานยังบอกพ่อว่าจะเอาเกวียนหรือรถลากเมื่อไรก็ไปเอาได้ตลอด
หลังจากที่ทุกคนกินข้าวเสร็จ ก็จัดเก็บเข้าของขึ้นมาตรงระเบียนชั้นหนึ่ง มีห้องนอน 1 ห้อง นอนได้ 4 คน อีกห้องเก็บอุปกรณ์ทำครัว ข้าวสาร อาหารแห้ง 1 ห้อง ตรงที่ยื่นออกมาข้างนอกระเบียงเป็นที่ทำอาหาร เก็บโอ่งน้ำ หม้อ อุปกรณ์ทำครัว
"พ่อครับ สมขอนอนกับพ่อแม่นะครับ"
"ได้สิ แต่พ่อกับแม่จะนอนชั้นล่างนะลูก”
"ชั้นไหนก็ได้ครับ สมอยากนอนกอดพ่อที่สุด" เด็กชายสมรู้ว้าพ่อเขาแข็งแรงที่สุด เขายังจำเมื่อเช้าได้ตอนนั่งตักพ่อ มันอบอุ่นปลอดภัยและตักพ่อแข็งแรงมาก ๆ
"ความจริงแม่กับพ่อน่าจะนอนชั้นบน ให้หนูและพี่ชายนอนชั้นล่างก็ได้"
"พ่อเขาเป็นห่วงข้าวนะลูก ข้าวและชายไม่ต้องคิดมากหรอกลูก ชั้นบนชั้นล่างมันก็มีค่าเท่ากันแม่และพ่อไม่ถือหรอก"
"ใช่แล้วน้องข้าว พวกเราทุกคนเป็นห่วงน้องนะ"
"ข้าวรู้แล้วจ้ะ งั้นข้าวจะกางมุ้งให้พ่อกับแม่นะจ๊ะ” เธอเอาเสื่อ มุ้ง ผ้าห่ม หมอน ออกมาจากสร้อย ทุกอย่างนี้ปู่ทิดให้พี่ชายขนมาเมื่อวาน เมื่อเช้าก็จับเก็บเข้าสร้อยเพราะกลัวจะเปื้อนระหว่างต่อเติมบ้าน หรือจะเรียกกระท่อมน้อยก็ได้
ก่อนจะนอนทั้ง 5 คนนั่งคุยกัน ในบ้านหลังใหม่ ได้กลิ่นไอของต้นไผ่สดๆ ทำให้สดชื่นและผ่อนคลาย ข้าวฟ่างนวดไหล่ให้พ่อ แม่ และพี่ชาย สมไม่ยอมลุกจากตักพ่อเลย
"แม่คุยกับพ่อแล้ว ลูกอยากเรียนหนังสือใช่ไหม”
"พ่อครับถึงผมอยากเรียนก็จริง แต่ก็อยากช่วยพ่อกับแม่ทำงานมากกว่าครับ"
"ข้าวอยากให้ทุกคนได้เรียนจ้ะ แต่ก็อยากหาเงินช่วยพ่อกับแม่ด้วย " เพราะเงินมันจำเป็นสำหรับพวกเราที่จะมีสุขภาพที่ดีขึ้น
"ถ้าเรายังไม่สร้างบ้าน ลูกเอาเงินก้อนนั้นลงไปเรียนก็ได้ พ่อจะหาเงินรับจ้างแถวบ้านเราเอง" ข้าวฟ่างอยากบอกพ่อว่า ค่าจ้างในหมู่บ้านถูกเกินไป ทำงานทั้งปี ก็ไม่ช่วยให้ชีวิตความเป็นอยู่พวกเขาดีขึ้นหรอก
"พ่อจ๋า ข้าวคิดว่าพวกเราจะเรียนหนังสือที่บ้าน เมื่อถึงเวลาสอบค่อยลงไปสอบเทียบจ้ะ แล้วข้าวอยากให้ครอบครัวเรามีรายได้เข้ามา โดยการหาสมุนไพรขาย ทุกๆเช้าข้าวจะพาทุกคนไปหาสมุนไพรแล้วเอาไปขายให้หมอเส็ง หรือลงไปส่งข้างล่างดีไหมจ๊ะ”
“เอาสิลูก หมู่บ้านที่พ่อทำงานมีร้านขายยาสมุนไพรร้านหนึ่ง พ่อเคยไปซื้อยาให้เพื่อนด้วย รู้จักกับเจ้าของร้านยา ลองดูก็ไม่เสียหายนะ”
“งั้นดีเลยจ้ะ พวกเราจะช้าไม่ได้แล้ว"
"เราทุกคนต้องพึ่งลูกแล้ว เริ่มตั้งแต่พรุ่งนี้ ลูกต้องสอนพ่อว่าสมุนไพรที่ลูกว่าหน้าตาเป็นอย่างไร" แม่ขวัญพูดขึ้น
"ได้จ้ะ แต่พรุ่งนี้พวกเราต้องไปขนฟืนที่พี่ชายกับแม่ตัดไว้บนเขา ข้าวจะให้พ่อไปยืมรถลากลุงสมานนะจ๊ะ”
"แล้วใครจะอยู่บ้านละลูก" แม่ขวัญเป็นห่วงบ้านหลังใหม่ หรือกระท่อมน้อยนั่นเอง
"ให้ภูมิกับสมอยู่บ้านจ้ะ”
"สมอยู่กับภูมิก็ได้ครับแม่ ทุกคนไม่ต้องห่วง สมจะเฝ้าบ้านเราไว้อย่างดี” ความจริงเขาจะเฝ้าขนงามไว้ ถ้าขนงามหายไป เขาก็อดกินไข่นะสิิ
เช้าวันใหม่
”แม่เก็บข้าวไว้ให้สมแล้วนะลูก"
"ขอบคุณครับแม่” เขามองพ่อ แม่ พี่ชาย พี่สาวจนลับสายตา แล้วถือหนังสือเรียนของเด็กอนุบาลมานั่งอ่าน เพราะอาหารเช้าที่แสนอร่อย บวกกับอากาศเย็นๆช่วง10 เช้าเด็กชายสมเผลอหลับไป
"แม่ทำไมฟืนเหลือแค่นี้ครับ” ก่อนกลับไปเมื่อวานเขาวางฟืนที่ตัดแล้ว ได้ประมาณสามคันรถลาก แต่นี่เหลือแค่ครึ่งรถลากเอง พวกเราพอจะนึกออกว่าใครเอาไป
"ช่างเถอะลูก...วันหลังเราค่อยไปหาที่อื่น เก็บฟืนขึ้นรถเถอะ" แม่ก้มหน้าเก็บเศษฟืนใส่รถลาก ทุกคนช่วยกันเก็บ ไม่ถึง30 นาทีก็เสร็จ
"พ่อ แม่ ไหนๆพวกเราก็มาตั้งไกลแล้ว ลองเข้าไปตรงโน้นเผื่อมีอะไรติดมือกลับบ้านจ้ะ”
"พี่ไปด้วยน้องข้าว"
"ไปกันหมดนี่แหละลูก" เสียงพ่อดังขึ้นทุกคนเห็นด้วย
"ค่อยๆเดินนะลูก แถวนี้ชาวบ้านไม่ค่อยขึ้นมากันหรอก มันเป็นป่าทึบมีเถาวัลย์มากมายจนไม่มีทางเดิน" แม่เดินตามพ่อไป ให้ลูกทั้งสองเดินตามหลัง
"แม่จ๋า ข้าวได้ยินเสียงอะไรสักอย่าง ไปทางซ้ายมือจ้ะพ่อ"
"ข้างหน้าจ้ะพ่อ ตรงนั้นเลยจ้ะ" เมื่อทุกคนไปถึงบริเวณที่เธอได้ยินเสียง ก็เจอหลุดใหญ่และลึกเท่าความสูงพี่ชาย พอมองลงไปก็เจอหมูป่าตัวใหญ่
"พ่อจ๋าเราต้องช่วยหมูป่าตัวนี้" สมบัติและลูกชายลงไปดู แล้วก็รู้ว่าหมูป่าเพิ่งตายตอนพวกเขามาถึง
"สงสัยจะวิ่งหนีพรานป่า ดูสิที่ตาข้างขวาโดนยิงด้วย"
ทั้งสองพ่อลูกเอาหมูขึ้นมา ข้าวฟ่างพยายามจะรักษา แต่มันก็ไม่ฟื้น เธอก็เอามันเข้าไปเก็บในสร้อย อย่างน้อยก็ได้รู้ว่าถ้าดวงวิญญาณที่ออกจากร่างแล้วมือซ้ายก็ช่วยอะไรไม่ได้แล้ว แล้วเหมือนมีเสียงมากระซิบข้างหูว่า (มือข้างนี้ไม่ได้ชุบชีวิตใครได้ แต่ช่วยเหลือสิ่งมีชีวิตที่ยังมีลมหายใจให้อยู่รอดปลอดภัย) สุดท้ายเจ้าหมูตัวนี้ก็กลายเป็นอาหารให้ครอบครัวพวกเราสินะ
"นั่นสมุนไพรหัวเข่าคลอนจ้ะพ่อ มันมีประโยชน์มากๆ พวกเรามาขุดรากและหัวมันเถอะ เครือมันก็เอาไปด้วยจ้ะแม่" ระหว่างที่พยายามมองหาที่มาของเสียงนั้น สมุนไพรที่เคยอ่านในหนังสือที่ปู่ทิดให้ อยู่ตรงหน้า ว่าลักษณะเป็นเถาเลื้อย มันมีอยู่มากมาย ด้วยความดีใจ รีบบอกพ่อแม่กับพี่ชาย
"แม่จ๋า ช่วยข้าวตัดเครือ แล้วให้พี่ชายกับพ่อขุดเอาหัวนะจ๊ะ” เพราะทุกอย่างตรงหน้าจะกลายเป็นเงินให้ครอบครัวพอกินพอใช้ ไม่ต้องลำบากเหมือนที่ผ่านมา
"ได้จ้ะลูก แล้วเขากินกันอย่างไรหรือ” สมบัติ ขวัญเรือน สมชาย ทุกคนต่างดีใจ…พวกเขาไม่เคยทราบมาก่อน ว่าเถาวัลย์พวกนี้ เป็นสมุนไพร
"รากใหญ่ ๆนั่นเอามาต้มจ้ะ หัวมันมีทั้งหวานและขมอยู่รวมกัน ในหนังสือยอกว่าช่วยแก้ปวดเข่าได้ดีมากยิ่ง แก้กินของผิดด้วย แล้วช่วยรักษาเชื้อรา ขาเปื่อย ส่วนเครือเอามาฝนทาบริเวณที่ปวด ใบเราเอาไปตากแห้งมาชงดื่มก็ได้นะจ๊ะพ่อ จะช่วยรักษาหัวเข่าด้วย” นางพูดตามที่ได้อ่านมา
"ถ้ามีประโยชน์อย่างที่ลูกว่า แล้วทำไมไม่มีใครเอาไปใช้"
"พ่อจ๋า ทุกคนไม่ได้มีหนังสือสมุนไพรอย่างหนู แล้วพวกเขาอ่านหนังสือไม่ได้ด้วย นี่เป็นสิ่งที่จะทำเงินให้พวกเรานะจ๊ะ” ข้าวฟ่างจะใช้สมุนไพรตัวนี้แล้วใช้มือข้างซ้ายรักษาผู้คนไปด้วย อย่างแรกต้องไปฝากตัวเป็นลูกศิษย์หมอเส็งให้ได้ก่อน นี่คือสิ่งที่อยู่ในใจ
เมื่อเก็บหัวกับรากได้ 1 ตะกร้า อีกสามตะกร้าเป็นใบ และเครือของมัน ทั้งสี่ก็กลับมาบ้าน เวลานี้ใกล้เที่ยงแล้ว แต่พวกเขาได้เสียงเอะอะดังมาจากบ้าน ด้วยความเป็นห่วงสม ทุกคนเร่งฝีเท้า
"555555" นั่นเป็นเสียงหัวเราะของน้องชายไม่ใช่เหรอ
"โอ้ยยย..ไอ้เด็กเปรต แกบอกให้ไก่บ้านี่มันหยุดเดียวนี้นะ โอ้ย..โอ๊ยยยย…นี่..ไก่หรือปีศาจห๊ะ"