แม่บุษบาน้องนุช
1014 คำ
“แล้วคนเล็กเล่าเจ้าคะ”
“แม่น้องนุชบุษบานั่น น้าเคยเห็นเมื่อครั้งเพิ่งตัดจุก คนนี้เป็นลูกหลงของคุณพระท่าน เพราะห่างจากบรรดาคุณพี่ทั้งสองของหล่อนมาก เห็นว่าหมายใจไว้จะเป็นชายแต่กลับได้เป็นหญิงหน้าตาจิ้มลิ้มพริ้มเพรานัก คุณพระท่านก็เลยรักมาก ยิ่งแม่อุไรมาสิ้นบุญ ลูกคนนี้จึงเป็นที่รักของคุณน้อย คุณพระ และคุณพี่ของหล่อนทั้งสอง เพราะเวทนามาขาดแม่ทั้งที่เพิ่งจะหย่านมไม่นาน”
“โธ่! น่าสงสารนะเจ้าคะ แล้วนี่บุตรีคนเล็กของคุณพระท่าน อายุราวกี่ปีแล้วเจ้าคะ”
“ปีนี้แม่บุษบาก็น่าจะสิบเก้าหรือไม่ก็ย่างยี่สิบกระมัง คุณน้อยเธอชื่นชมหลานนักว่าหล่อนน่ะพูดภาษาฝรั่งเก่งชนิดน้ำไหลไฟดับทีเดียว เพราะคุณพระท่านส่งให้ไปโรงเรียนแหม่มโคลตั้งแต่ยังเล็ก บรรดานายห้างฝรั่งก็อยากจะได้ไปทำงานด้วย เพราะแม่บุษบาน่ะหน้าตาสะสวยและสื่อสารได้ดี แต่คุณพระท่านไม่ยอมดอกนะ ตอนนี้ก็เลยให้มาเป็นคุณพนักงานที่โรงละคร เพราะทุกคราวที่จัดแสดงก็มักจะมีพวกนายห้างฝรั่ง นายห้างแขก นายช่าง มาถามโน่นนี่นั่น แต่เดิมมาไม่มีใครโต้ตอบได้ต้องคอยอาศัยขุนน้ำขุนนางมาช่วยตอบ ก็เพิ่งมีแม่บุษบานี่แหละที่คล่อง ตอบภาษาฝรั่งได้หมด”
“ฟังจากคุณน้าเล่า แม่บุษบาคงจะสะสวยและคล่องตัวนะเจ้าคะ”
คุณสายแย้มยิ้มเพราะดูว่าแม่สร้อยจะติดใจแม่บุษบาเข้าแล้ว
“เห็นคุณน้อยเธอว่าหน้าตาสะสวยสมชื่อนางบุษบาเชียวล่ะ น้าก็ว่าอย่างนั้นเพราะเห็นตอนโกนจุกก็งามนัก ผิวผุดผาดสีนวลดั่งดอกจำปีเชียว สวยจนคุณท้าวท่านอยากได้ไปเป็นนางละคร แต่แม่บุษบาหล่อนไม่ชอบ คนไม่ชอบล่ะนะ จึงฝืนใจกันไม่ได้ คุณพระท่านเลยขอให้มาช่วยเป็นผู้ประสานภาษาฝรั่งแทน แล้วนี่สรุปแล้วแม่สร้อยสนใจคนไหนเป็นพิเศษเล่า คนใหญ่ คนกลาง หรือว่าคนเล็ก คนไหนที่พ่อศรน่าจะพึงใจ แต่ถ้าถามใจน้า น้าก็ว่าแม่บุษบาดูจะเปิ้ดสะกาดไปสักหน่อย น่าจะทันสมัยตามราชนิยมเชียวล่ะ งานบ้านงานเรือนก็ไม่รู้ว่าจะหยิบจับทำได้รึเปล่า หมดรุ่นแม่สร้อย ก็ไม่ค่อยจะมีเรือนไหนส่งลูกสาวมาถวายตัวเป็นข้าหลวงของเจ้านายฝ่ายในกันนักดอก น้าไม่เชื่อมั่นเรื่องงานบ้านงานเรือน”
คุณสายถามหยั่งเชิง เพราะคาดจากสีหน้าของคุณหญิงสร้อยคงมีคนที่หมายใจไว้แล้ว
“คนที่พ่อศรพึงใจคงไม่มีดอกเจ้าค่ะคุณน้า แต่หลานจะเลือกจากคนที่หลานพึงใจเจ้าค่ะ”
“แล้วคนไหนเล่าที่แม่สร้อยพึงใจ”
“อิเหนารูปงามคงคู่สมกับนางบุษบาเจ้าค่ะ ส่วนเรื่องงานบ้านงานเรือนนั้น หลานไม่วุ่นวายใจ บ่าวรับใช้มีมากมาย ขอแค่คุณพระท่านยอมให้บุตรสาวมาเป็นคู่สมกับพ่อศร แค่นี้หลานก็พอใจแล้วเจ้าค่ะ”
คุณสายยิ้มสมใจ “ก็สินะ น้าก็คิดไว้แล้วว่าแม่สร้อยน่าจะพึงใจแม่บุษบา อย่างนั้นน้าก็จะได้ไปเจรจากับคุณน้อยเธอให้ ต้องให้เธอไปเจรจากับคุณพระด้วย เพราะคุณพระไม่น่าจะยกลูกสาวให้ใครง่ายๆ ดอก ไม่เช่นนั้นแม่พิกุลกับแม่ประยงค์ก็คงจะออกเรือนไปเสียนานแล้ว คงไม่อยู่เป็นสาวเทื้อจนถึงป่านนี้”
“หลานฝากคุณน้าเป็นธุระด้วยนะเจ้าคะ ไม่อย่างนั้นเห็นทีชาตินี้พ่อศรคงไม่คิดมีแม่เรือนเป็นแน่”
“เช่นนั้นถ้าคุณพระท่านเต็มใจให้ดูตัว ก็ค่อยนัดแนะให้พ่ออิเหนามายลโฉมแม่บุษบาก็แล้วกัน จะได้ไม่ผิดฝาผิดตัวไปตกล่องปล่องชิ้นกับแม่จินตะหราวาตีซะจนเสียเหตุ”
ความหวังเรืองรองที่คุณหญิงสร้อยได้รับส่งผลให้ใบหน้าแช่มชื่นขึ้น ก็หวังใจว่านางบุษบาจะเป็นคู่ตุนาหงันของอิเหนาจริง ไม่เช่นนั้นอิเหนาของแม่คงคำนึงถึงนางจินตะหราไปจนตลอดชีวิต
เรือนพระนาฏกรรมวิจิตร
คุณย่าน้อยและคุณพ่อที่นั่งอยู่ในศาลากลางสวนทำให้ประยงค์ที่กำลังถือถาดใส่ขนมช่อม่วงและน้ำดอกอัญชันมารับรองต้องชะงักเท้าไม่กล้าก้าวเข้าไป เพราะสีหน้าของท่านทั้งสองคล้ายมีเรื่องสำคัญที่ประสงค์จะพูดคุยกันเป็นการส่วนตัว ด้วยบ่าวส่วนตัวของคุณย่าน้อยนั้นก็ออกมานั่งรออยู่ด้านนอกเช่นกัน
“ว่าอย่างไรล่ะพ่อพุด พ่อน่ะอยากให้แม่บุษบาออกเรือนรึเปล่าเล่า หรือว่าจักรอเวลาอีกสักหน่อย”
คุณน้อยถามความสมัครของพระนาฏกรรมฯ ให้ชัดเจน ด้วยไม่อยากทำตัวเป็นแม่สื่อแม่ชักแต่กลายกลับมาพรากลูกจากอกพ่อ แม้คุณพระจะนับถือหล่อนประหนึ่งมารดาและทำตามคำแนะนำของหล่อนในการเลี้ยงดูบุตรสาวทั้ง 3 เป็นอย่างดี ทว่าการออกเรือนก็เป็นเรื่องใหญ่ที่ผู้เป็นพ่อควรตัดสินใจด้วยตนเอง มิใช่ต้องเกรงใจผู้หนึ่งผู้ใด
“กระผมใคร่อยากให้แม่บุษบาออกเรือนเสียเร็ววันขอรับ ปีนี้แม่บุษบาก็อายุย่างยี่สิบแล้ว กระผมเกรงว่าแม่บุษบาจะติดนิสัยที่แม่พิกุลพร่ำสอนน้อง เรื่องว่าผู้หญิงสมัยนี้ต้องฉลาดเฉลียว ทันสมัยและไม่งอนง้อผู้ชาย ต้องเลือกคู่ครองด้วยตนเอง สุดท้ายก็คงไม่พ้นจะเป็นสาวเทื้ออยู่เรือนเหมือนแม่พิกุลกับแม่ประยงค์แน่ขอรับ ถึงครานั้นกระผมคงทุกข์หนัก”
คำตอบของคุณพระฯ ทำให้คุณน้อยอดไม่ได้ที่จะขำจนต้องยกมือป้องปาก “กระไรกันพ่อพุด พ่อพุดพูดเหมือนไม่อยากเลี้ยงดูลูกซะอย่างนั้นแหละ”
- ผู้เขียน
